Mosaic Programmes in Domestic Contexts at Zeugma

Authors : Kutalmış Görkay

Pages : 183-212

Doi:10.26658/jmr.357063

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2017-11-30

Article Type : Research

Abstract :Bu makalede, Zeugma Antik Kentinde ve diğer bazı Greko-Romen merkezlerde özel hayatın geçtiği konutlardaki mozaik dekorasyon programı ele alınmaktadır. Tartışmanın çıkış noktasını ise Zeugma’da bir Roma konutunda ortaya çıkarılmış yazıtlı bir mozaik oluşturmaktadır. Mozaik üzerinde geometrik desenler arasında bir panoda yer alan yazıtta, mozaiğin bulunduğu bu evde yaşamış ve isimleri kısmen yazıtta da korunmuş olan yeni evli bir çift için yazılmış bir evlilik şiiri, bir epithalamium (gerdek şarkısı) yer alır. Bu yazıt, özel konutlarda yer alan yemek odaları ve mahrem odalardaki mozaik ve duvar resimlerinin konularının, antik dönem edebi metinlerinde ve mitolojide ideal evlilik kavramıyla özdeşleşmiş tanrı, tanrıça veya diğer tanınmış sevgililerin hikayeleriyle bağlantılı olduğunu düşündürmektedir. Bu kavramların resmedilmesinde, özellikle evlilikle bağlantılı Dionysos ve Bakhik ritüel betimlemeler de ana sahneye dahil edilerek vurgulanmaktaydı. Makale, özel hayatın geçtiği konutlarda genel dekorasyonun önemli bir parçası olan ve diğer dekorasyona göre çok daha kalıcı olan bu mozaiklerin birçoğunun evlilik hazırlıkları içinde ısmarlanmış, hatta bazılarının evlilik hediyesi olarak yapılmış olabileceğini ortaya koymaktadır. Konular genellikle ev yaşayanlarının veya çevresinin entelektüel altyapılarına göre seçilmiş, kurulan yeni ailede mutluluğu ve birlikteliği koruyacak, evliliği hatırlatacak ve ailenin soyunun devamını ve bereketini sembolize edecek edebi ve mitolojik hikayeler ile ilgilidir.
Keywords : Zeugma, mozaik, epithalamium, ikonografi, evlilik gelenekleri