TÜRKİYE EKONOMİSİNDE GÜMRÜK VE LOJİSTİK FAALİYETLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNİN ARDL, FMOLS VE CCR YÖNTEMLERİ İLE ANALİZİ

Authors : Sefa Özbek

Pages : 87-108

Doi:10.53280/jer.1058564

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2022-04-20

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır. Bunlardan ilki Türkiye ekonomisinde 1990-2019 örneklem döneminde gümrük ve lojistik, enerji tüketimi, ticari küreselleşme ve ekonomik büyüme ilişkisini test etmektedir. İkinci amaç ise söz konusu ilişkinin hem ARDL sınır testi hem de FMOLS, CCR tahmincileri ile sınamak ve bulguların güvenilirliğini ortaya koymaktır. ARDL sınır testi bulguları adı geçen değişkenler arasında uzun dönemli ilişkinin varlığını göstermiştir. ARDL sınır testine ait kısa dönem tahmin sonuçlarına göre ticari küreselleşmede meydana gelen %1’lik bir artış ekonomik büyümeyi %1.76 düşürmekte; enerji tüketimi ve lojistik değişkenlerinin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ise istatistiki olarak anlamlı bulunmamaktadır. Uzun dönem bulguları ise ARDL, FMOLS ve CCR yöntemlerine göre lojistik ve enerji tüketiminde meydana gelen artışların ekonomik büyümeyi artırdığı; ticari küreselleşmenin ise ekonomik büyümeyi azalttığını göstermiştir. Söz konusu bulgular ARDL, FMOLS ve CCR yöntemlerinin benzer sonuçlar ortaya koyduğunu göstermekte ve sonuçların güvenilirliğini artırmaktadır. Türkiye’de elde edilen bu sonuçlar, sürdürülebilir ekonomik büyüme ve kalkınma için Gümrük Birliği üyesi ülke olma özelliğinin daha etkin kullanılmasının ve lojistik faaliyetlerine önem verilmesinin önemini ortaya koymuştır. Diğer yandan enerji tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ise Türkiye’nin enerji konusundaki yatırımlara öncelik vermesinin gerekli olduğunu göstermektedir.
Keywords : Gümrük İşlemleri, Lojistik, Ekonomik Büyüme, Zaman Serisi Analizleri, Türkiye