Research on Coping Methods and Support Systems of Parents of Gifted Children in Turkey

Authors : Adile Gülşah Saranlı

Pages : 1-13

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2017-01-25

Article Type : Research

Abstract :Aileler her zaman için üstün yetenekli çocuklarının ömür boyu yanında olan ve onların potansiyellerini ortaya çıkarmak için çaba sarf eden en önemli kişilerdir. Bununla birlikte üstün yeteneklilerin eğitimi yönünden gelişmekte olan ülkelerde genellikle ailelerden duyulanlar hep olumsuzluklar, engellenmişlikler ve sorunlardır. Türkiye koşullarında üstün yetenekli çocukların ailelerinin yaşadıkları olumlu deneyimler ve bu kültür özelinde çocuklarını nasıl destekledikleri ya da sorunlarını nasıl çözdükleri ise şu ana kadar üzerinde çalışılmamış bir konudur.  Hâlbuki çocuklarının üstün yetenekli olmasının getirdiği farklılıklarla olumlu şekilde başa çıkabilmiş ve çocuklarını doğru yönlendirebildiklerine inanan ailelerin hangi destek sistemlerini veya sorun çözme yollarını kullandıklarını öğrenebilmek ve bunu başkalarıyla paylaşmak, aile ve eğitimcilere ışık tutacak ve bu özel gruba has sorunları ve çözümleri anlamamızı kolaylaştıracaktır. Bu amaca ulaşabilmek için resmi olarak tanılanmış ortaokul ve lise düzeyindeki 4 üstün yetenekli çocuğun ailesiyle yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılarak derinlemesine mülakatlar yapılmıştır. Nitel veri analizi yöntemlerinden betimsel analiz yöntemi kullanılarak önceden belirlenen temalara göre ailelerin verdikleri cevaplar tematik çerçeveye göre sınıflandırılmıştır. Bu çözümlemeler sırasında verilen cevaplar; "başa çıkma becerileri”, "sosyal destek kaynakları” ve "çevre ile ilişkiler” olarak üç alt tema altında toplanmıştır. Ailelerle yapılan görüşmelerde ortaya çıkan temaların tanımlanmasında "Aile Ekolojisi Kuramı”ndan yararlanılmıştır. Bu araştırmada ortaya çıkan sonuçların; üstün yetenekli çocukların ailelerinin kullandıkları farklı destek sistemlerini ve başa çıkma yöntemlerini açığa çıkarma konusunda üstün yetenekli çocukların ailelerine, eğitimci ve araştırmacılara yardımcı olacak önemli bilgiler sağlayacağı düşünülmektedir.
Keywords : üstün yetenekli çocukların aileleri, sosyal destek sistemleri, başa çıkma yöntemleri