A Critical Analysis of Ontological Foundations of Modern Education Understanding

Authors : Remzi Kükürt

Pages : 79-98

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2015-01-24

Article Type : Other

Abstract :Bu çalışma modern eğitim anlayışının temel karakterlerini, onun felsefi temellerini irdeleyerek ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bir eğitim felsefesi etkinliği olarak bu çalışma modern eğitimin temel özelliklerini modern düşünce, toplum ve iktidar yapısıyla ilişkilendirmeyi, toplumsal ve politik yapıyı ise düşünce dünyasındaki dönüşümlerle ilişkilendirerek anlamayı amaçlamaktadır. Avrupa’da ve giderek dünyada modernizmin yerleşme serüveni, ortaçağ skolastik düşünceden ve feodal iktidar yapısından kopuşu da göz önünde bulundurarak ele alındığında, modern eğitim anlayışının yapısının genel hatları da belirginleşmeye başlamaktadır. Bu çerçevede bu çalışmada; modern eğitim anlayışının bir yandan akılcı, bilimsel, laik ama bir yandan da kitlesel, ulusal, ilerlemeci, rekabetçi, tek tipleştirici ve piyasa güdümlü olma gibi en temel özellikleri, modernist düşünce ve toplum yapısının akılcı, seküler, bilimselci, ilerlemeci, ulus devlet anlayışının ve kapitalizmin iktidarının yerleştiği karakteristik yapısıyla, felsefi zeminde ilişkilendirilerek ortaya konulmaya ve bununla birlikte modern eğitim anlayışının nasıl bir eğiten-eğitilen ilişkisi doğurmuş olabileceği ele alınmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede özellikle Frankfurt Okulu filozoflarının izinden gidilerek aydınlanmanın ve modernizmin bir diyalektiği olduğu, modernizmin insanlık adına olumlu bazı değerleri doğurmakla birlikte totaliter devlet yapılarının ortaya çıkma ve aynı zamanda kapitalizmin yerleşme serüvenine işarat ettiği için insanlık adına bir çok hayal kırıklığını da beraberinde getirdiğini söylenebilir. Modern eğitim anlayışının diyalektiğini kısaca özetlemek gerekirse; modernizmin doğuşundaki tüm sancıları kendi üstünde hissederek belirginleşen modern eğitim anlayışı, ontolojik dönüşümün toplumdaki izdüşümlerinin temel özelliklerini taşımıştır. Bu bakımdan "Modern Eğitim Anlayışı”; ortaçağın dine dayalı eğitimine karşı "laik”, "akılcı” ve "bilimsel” olma gibi insanlık açısından temel olumlu karakterleri taşırken, bir yandan da "kitlesel”, "milliyetçi”, "ilerlemeci”, "piyasacı”, "indirgemeci” ve "tektipleştirici” olma gibi insanlık için olumsuz özellikleri de içerisinde barındırarak, varolan olumlu değerlerinin de kapitalist iktidarın kendisini temellendirmek için araçsallaştırıldığı temel diyalektik karakterine kavuşmuş olmaktadır
Keywords : modernizm, ontoloji, araçsal akıl, iktidar, kitlesel eğitim