7. Sınıf Öğrencilerinin İspat Kavramını Algılayış Biçimleri Üzerine Bir Çalışma

Authors : Ebru Aylar

Pages : 39-56

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2014-06-01

Article Type : Other

Abstract :Bu araştırmada 7. sınıf öğrencilerine ispat kavramının ne oranda kazandırılabileceği sorusuna yanıt üretebilmek amaçlanmıştır. Araştırmada ilk olarak 7. sınıf öğrencileri ile formel ispat yapabilecekleri uygulamalar üzerinde durulmuş, gerçekleştirilen bu uygulamaların ardından ispata yönelik algıları uygulanan sınav ve sonrasında gerçekleştirilen görüşme ile betimlenmeye çalışılmıştır. Bu araştırmada nitel ve nicel veriler birlikte kullanılmıştır. Uygulama sonrası toplanan veriler betimsel bir analize tabi tutulmuştur. Araştırma Ankara ilinde Yenimahalle ve Çankaya merkez ilçelerine bağlı iki ortaokulda, bu okulların birer 7. sınıf şubelerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma toplamda 54 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Bu makale kapsamında veri toplama aracı olarak öğrencilerin ispata yönelik algılarını betimlemeyi amaçlayan bir soru formu, hazır bulunuşluk sınavının dördüncü sorusu ve bu sınavlarda verilen yanıtların gerekçelerini daha ayrıntılı alabilmek üzere hazırlanan görüşme formu kullanılmıştır. Buna ek olarak öğrencilerin ispat becerilerini geliştirmek üzere hazırlanan uygulama süreci için 14 haftalık ders planı hazırlanmış ve bu süreç pilot uygulama ile sınanarak plana son şekli verilmiştir. Bu araştırma kapsamında öğretim sürecinin etkililiği değerlendirilmeyeceği için ders sürecinin analizi yapılmamış, ders uygulaması sonrası öğrencilerin ispata yönelik kavrayışları betimlenmeye çalışılmıştır. 14 hafta süren uygulamanın ardından öğrencilere 4 sorudan oluşan bir sınav uygulanmıştır. Uygulanan soru formunun ardından, her iki sınıftan da öğrencilerin verdikleri yanıtların çeşitliliğini içerecek şekilde 16 öğrenci seçilmiş ve bu öğrencilerle yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen bu çalışmanın sonunda öğrencilerin örnek vererek doğrulama ile ispat arasındaki farka yönelik farkındalıklarında bir artış gözlenmiştir. Hazır bulunuşluk sınavı ile uygulama sonrası gerçekleştirilen sınavdan elde edilen bulgular karşılaştırıldığında öğrencilerin tümdengelimsel muhakemeyi içeren yanıtlara daha çok yöneldiği görülmüştür. Buna karşın öğrencilerin önemli bir bölümü birkaç durumun denenmesinin ispat için yeterli olduğu düşüncesini taşımaya devam etmişlerdir. Bu düşünceyi taşıyan öğrenciler cebirsel ifadeleri anlama ve uygulamada zorlanmaktadır, ispat için örnek vererek yapılan doğrulamalara yönelmişlerdir. Buna karşın sınav sonrası gerçekleştirilen görüşmelerde bu öğrencilere de yer verilmiştir. Onlarla yapılan görüşmelerde, öğrencilerin bazen zorlanarak ve uzunca tartışarak, bazen de kolaylıkla araştırmacının destek ve yönlendirmeleriyle ispat ile örnekle doğrulama arasındaki farkı algılayabildikleri gözlenmiştir. Sonuç olarak bu araştırmada 7. sınıf öğrencileri ile matematik dersi kapsamında yabancı oldukları ispat kavramına yönelik bir uygulama gerçekleştirilmiş ve bu uygulamanın ardından ispata yönelik algılarında bir gelişme gözlenmiştir
Keywords : İspat, ispat yapma, doğrulama, ispat algısı