Haber Medyası Okuryazarlığı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Authors : Ayşad Güdekli, Seçil Deren Van Het Hof, Mehmet Eser, Mehmet Sebih Oruç

Pages : 61-80

Doi:10.26650/JECS2021-837512

View : 26 | Download : 9

Publication Date : 2022-06-15

Article Type : Research

Abstract :Haber medyası okuryazarlığı kavramı, bireylerin haber medyasıyla nasıl ve neden etkileşime girdiğini, bireylerin tükettikleri şeyleri nasıl anlamlandırdıklarını ve bireylerin kendi haber tüketiminden nasıl etkilendiğini anlamaya yöneliktir. Haber medyası okuryazarlığı, şüpheci bir eğilimi temsil etmektedir ve haber içeriğinin yanı sıra üretime ve dağıtıma karşı eleştirel bir tavrı teşvik etmekle ilgili bir kavramdır. Haber medyası okuryazarlığının ölçülmesi bu noktalar göz önünde bulundurulduğunda oldukça önemlidir. Bu bağlamda mevcut araştırma kapsamında Haber Medyası Okuryazarlığı Ölçeği geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 499 katılımcı oluşturmaktadır. Açıklayıcı faktör analizi sonucunda faktör yükleri 0.54 ile 0.82 arasında değişmekte olan ve 2 alt boyutta yer alan toplamda 10 madde olduğu gözlemlenmiştir. Maddelerin açıkladığı toplam varyans yaklaşık olarak %40’tır. Geçerkleştirilen ilk doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ölçme aracından bir madde çıkarılmıştır. Gerçekleştirilen ikinci doğrulayıcı faktör analizi sonucunda uyum/uyumsuzluk indeksleri (Ki-kare/serbestlik değeri: 2.46; RMSEA: 0.084; SRMR: 0.064; TLI: 0.87; CFI: 0.91; GFI: 0.95 ve AGFI: 0.91) kabul edilebilir sınırlar içinde bulunmuştur. Ölçeğin alt boyutları ve tümüne ilişkin Cronbach Alfa ve McDonald’ın Omega değerleri 0.83 ile 0.86 arasında değişiklik göstermektedir. Aynı zamanda araştırma kapsamında kapsam geçerliği ve yakınsama geçerliğinin sağlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak araştırma kapsamında gerçekleştirilen analizler, iki alt boyut ve toplamda dokuz maddeden oluşan haber medyası okuryazarlığı ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.
Keywords : Haber medyası okuryazarlığı, ölçek geliştirme, iletişim