Türkiye’de Boş Zaman Talebi ve Belirleyicileri

Authors : Selçuk Gemicioğlu, Uğur Akkoç

Pages : 45-62

Doi:10.26650/JECS2018-0004

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2019-07-03

Article Type : Research

Abstract :Zaman dağılımının iktisadi ajanların karar süreçlerine dahil edilmesi ve zamanın bir üretim girdisi olarak kabul edilmesi ilk kez Becker (1965) tarafından önerilmiştir. Granou (1977) ile birlikte ise, bireyin piyasa dışında geçirdiği zamanın ve hane içi üretimin bileşenlerinin iktisadi analizi önem kazanmıştır. Türkiye, erkeklerde ücretli çalışma, kadınlarda ise ücretsiz hane içi emek yükü bakımından OECD ülkeleri arasında zirvede yer almaktadır. Toplumun değişen yapısı ile beraber erkeğin "ailenin geçimini sağlayan kişi” konumu, kadınların işgücüne katılımının artması ile birlikte iş yüklerinin dağılımını değiştirmiştir. Dolayısıyla zaman dağılımı ve zaman dağılımındaki cinsiyet farkı bakımından incelemeye özel bir konumdadır. Bu çalışmada Türkiye’ de boş zaman talebi analiz edilmiştir. Bu amaçla, TÜİK tarafından sunulan Zaman Kullanımı Anketi (ZKA) 2014-2015 verileri kullanılarak, erkekler ve kadınlar için boş zaman talebi ayrı ayrı tahmin edilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde, boş zaman talebindeki cinsiyet farkı oldukça belirgin olduğu görülmüştür. Farkın başlıca nedeni ücretsiz hane içi emek yükünün; kadınların boş zaman talebinin esnekliğini azaltmasıdır. Bununla beraber, boş zaman talebinin en önemli belirleyicileri, boş zamanın adeta fiyatı olan ücret ve eğitim düzeyidir.
Keywords : Hanehalkı ekonomisi, istihdam, zaman kullanımı, mikroekonometri, cinsiyet eşitsizliği