Markets and Collective Action: A Case Study of Traditional Wheat Varieties in Turkey

Authors : Nurcan Atalan Helicke

Pages : 13-30

Doi:10.26650/JECS402676

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2019-07-03

Article Type : Research

Abstract :Türkiye buğdayın yabani atalarının ekilip biçilmeye başlandığı bir coğrafyada yer alır ve önemli bir buğday genetik çeşitlilik merkezidir. Küresel olarak bitki genetik çeşitlilik merkezlerinde çeşitliliğin azaldığı, geleneksel (atalık) türlerin modern türlerin hakimiyeti altında gitgide kaybolduğu ve bunun gıda güvenliği ve iklim değişikliğine karşı adaptasyon sürecinde etkileri üzerine kaygılar vardır. Geleneksel (atalık) buğday çeşitlerini pazara ulaştırmaya yönelik proje ve politikalar bu kaynakların korunması yanında geçimlik kaynaklarının korunmasını ve gıda güvenliğine erişimi de sağlar. Fakat geleneksel çeşitlerin pazarlanması için üreticilerin kollektif eylemi gereklidir. Türkiye’de alan çalışmasında derlenen bilgilere dayanan bu makale, geleneksel iki buğday çeşidi, siyez (Triticum monococcum) ve zeron/zerunun (T. Aestivum) korunması ve geliştirilmesini incelemektedir. Üreticilerin geleneksel buğdayların satışı için daimi ve güvenceli pazarlara erişiminde dışsal kalkınma müdahaleleri kadar üreticilerin kendi aralarında ve dış aktörlerle ilişkileri ve bağlayıcı, birleştirici ve köprü kuran sosyal sermayeleri gereklidir. Üreticilerin geçmiş kollektif eylem deneyimleri ve tarımsal biyolojik çeşitliliğin korunması için tohum ağları gibi pazar-dışı çözümleri de pazar odaklı çözümlerin uzun süreçte etkin olabilmesi için gereklidir. Ulusal yasal düzenlemeler ve sosyo-ekonomik politikalar da üreticilerin karar alma süreçlerini etkilediği için geleneksel buğday çeşitlerini pazara ulaştıran çözümlerin sürdürülebilirliği sürecinde ele alınan başlıklardan olmalıdır.
Keywords : Geleneksel buğday, siyez, geçimlik kaynağı, Türkiye, kollektif eylem, sosyal sermaye