Spekülatif Mimari Çizimin Yaratıcılık Rolü Üzerine Bir Korelasyon İncelemesi

Authors : Büşra Şik, Merve Şule Yörük, Serdar Aydin

Pages : 227-244

Doi:10.53710/jcode.1143952

View : 87 | Download : 36

Publication Date : 2023-09-30

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışmada dijital tasarım araçlarının yer aldığı keşfe dayalı temsil dili üretiminin, mimari nesne tanımlama gücü üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın amacı nesneleşme sürecine giren mimari temsiller arasındaki korelasyonları bulmaktır. Mimari proje süreçlerindeki konvansiyonel pratiklerin maslahatçı yaklaşımları çizimi sadece bir temsil aracına ve görsel son ürün (blueprint) olma durumuna sınırlandırmaktadır. Bu araştırmada ele alınan çizimlerde ise fikirlerin gerçek nesnelere dönüşürken virtüel değerlerini kaybetmemeye zorlayarak tasarım sürecinin bir sınaması yapılmaktadır. Dijital tasarım süreçlerinin sayısal tabanlı yaklaşımları, tasarım ürününü çeşitlendirip ürettiği alternatiflerin bilgisini de tasarım alanına (design space) dahil eden ve dönüştüren şekliyle gelişmektedir. Gelişen bu metodolojik çeşitlilik içinde çizim nesnelerinin tanımlanması ve bu nesnelerin arasında kurulan ilişkilerin tasarıma dahil edilmesi, daha öznel bir varoluş süreci arayan mimari elemanların çelişki üreten temsildeki ve mekânsal gerçekliğini sorgular hale getirir. Bir taraftan çizim, değişken karakterli, çok yönlü, rastlantısal ve belirsiz öğeleriyle tasarım sürecinde ve sezgisel tasarımda etkili yönlerini ortaya koymaktadır. Bu bakımdan çizimin çalışmadaki vurgusu, tasarlamanın erken dönem pratiklerini de bütün sürece dahil ederek, çizimi sezgisel ve yaratıcı sıçrama yönelimleri üzerinden ele almaktadır. Diğer taraftan ise temsili oluşturan dijital materyal ve zihin arasındaki etkileşimli süreç; çizimi araştıran, kendi kaynaklarına yönelen ve kendini üreten yeni bir nesne olarak da düşünülebilir. Çalışmanın, ikircikli alana yaptığı katkı; çizim nesnesinin tanımını yapmak, tanımlı nesnenin tasarım sürecine dahil ettiği farklı değişkenleri belirlemek, değişken arasındaki belirsiz ve tanımlı korelasyonları doğrusal, doğrusal olmayan veya döngüsel şekliyle sezgisel süreçlerin çağrılmasına bağlıdır. Tasarım araştırmasının değerlendirilebilir ve kıyaslanabilir bir ölçeğinin oluşturulması için pozitif ve negatif ( [-1,0]-[0,1] ) korelasyonlar kullanılmıştır. Korelasyon değişkenleri sabit (sıfır [0]) kılan doygun durumlar, çizim nesnesinin ortam ve materyalini değiştirmeye dolayısıyla tasarımın sezgisel süreçte ilişkilerini değişikliklere zorlamaktadır. Atölyedeki tasarım süreçleri içerisinde eş zamanlı olarak üretimler; ölçekler arasında gidip gelerek bu yaklaşımını modelleme, görselleştirme, aktör(ler) ile ilişkilendirme ve hikayeleştirme amacıyla aramaya ve tanımlamaya çalışmıştır. Bu yaklaşım sürecinin gözlenmesi ve dokümantasyonu mimari proje atölyesinin deneysel gelişimiyle kayıt altına alınmıştır.
Keywords : dijital tasarım, korelasyon, sezgisel tasarım, spekülatif mimari çizim