Phenomenological Evaluation on Wayfinding in Complex Educational Buildings: The Case of ITU Faculty of Architecture

Authors : Özlem Çavuş

Pages : 285-312

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2021-03-31

Article Type : Research

Abstract :Oryantasyon programları, yeni başlayan öğrencilerin fakülteye adaptasyonunda önemli bir role sahiptir. Fakat bu programlar daha çok fakülte personeli veya binayı önceden deneyimlemiş yetkili kişiler tarafından hazırlanır. Bu nedenle de oryantasyon programlarında yerlerin tanıtılma şekli fakülte binasını henüz deneyimlememiş kişilerin seviyesine inemeyebilir. Bu programlar sayesinde öğrenciler yerler hakkında bilgi sahibi olsalar bile fakülteye alışana kadar özellikle yapının kompleksliği arttıkça yön bulmakta zorlanabilirler. Bu yön bulma sorunuyla başa çıkmak adına birincil kullanıcıların doğrudan deneyimine dayalı yaklaşımlara ihtiyaç vardır. Bu araştırmada, bir eğitim yapısının fenomenolojik değerlendirmesi ile öğrencilerin yön bulmada kafa karışıklığının nedenleri ve yön bulmayı kolaylaştıran referans aldıkları noktalarının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Mimarlık Fakültesi binası yön bulmadaki karmaşıklığı nedeniyle örneklem olarak seçilmiştir. 20 yeni başlayan öğrencinin ve kontrol grubu olarak seçilen 10 mezun öğrencinin göz seviyesine gelecek şekilde bir GoPro yerleştirilmiş ve öğrencilerden bir hedef noktayı bulup en kısa yolu izleyerek başlangıç noktasına dönmeleri istenmiştir. Bu deneyimlerden elde edilen sonuçlar hasta tanımlı durumları yansıttığı için Moles (2004) tarafından önerilen ölçüm tekniklere göre değerlendirilmiştir. Katılımcıların görsel kayıtları mimari kütle özelinde karşılaştırılmış, sunulan teknikler arasında karşılaştırma ve eşitlik yargısı, zıtlık ve ağırlık katsayısı kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçları beklenen verilerin ötesinde yön bulmada karar verme hususunda etkin olan faktörler, yöntemler, ve öncelik sıralamaları hakkında bilgi vermiştir. Bu çalışma ile oryantasyon programları kapsamında kompleks bir eğitim yapısında tanıtılacak yerlerin tanıtım şeklinin belirlenmesinde doğrudan deneyime dayalı bir veri havuzu ortaya koyması açısından literatüre katkısı vardır.
Keywords : Yön Bulma, Oryantasyon Programları, Yön Bulmada Fenomenoloji ve Hermenötik, Eğitim Yapıları