ZİHİNSEL (MENTAL) MUHASEBE VE BİR LİTERATÜR TARAMASI

Authors : Osman Nuri Şahin

Pages : 82-93

Doi:10.55119/artuklu.1064996

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2022-03-28

Article Type : Review

Abstract :1979’a kadar süregelen finans işlemlerinde geleneksel finans teorileri dikkate alınmıştır ve bu teorilerde insan kararlarının rasyonelliğine yer verilmiştir. Davranışsal finans teorisinin ortaya atılmasıyla, bu teorinin içinde barındırdığı etmenler de araştırma konusu haline gelmiştir. Bunlar; çeşitli anomaliler, bilişsel önyargılar gibi tamamen insanların ne tarz tutum sergilediğine dayanan birey kararlarını kapsamaktadır. Bu bilişsel önyargıların başında bu araştırmanın da konusu olan zihinsel muhasebe gelmektedir. Davranışsal finansla iç içe denilebilecek olan zihinsel muhasebe kavramı, bireylerin karar verme aşamasında gösterdikleri rasyonel davranışların dışında kalan bilişsel, duygusal, sosyolojik, psikolojik vb. davranışların nedenlerini detaylı ve bilimsel olarak açıklamaya odaklanmaktadır. İnsanlığın tarihsel süreci içerisinde geleneksel finans bakış açıları çok ön planda olmuştur. Son dönemlerde ise bireyin davranışları üzerine yoğunlaşılmasının önemi anlaşılarak bu faktöre yönelik çalışmalar yapılmaya başlamış ve önemli bulgulara ulaşılmıştır. Davranışsal finans kapsamında çok önemli bir rolü olan zihinsel muhasebe de çalışmalarda kendine yer bulmaktadır. Bu çalışmada zihinsel muhasebe öncelikle kavramsal olarak ele alınmış ve önemi irdelenmiştir. Daha sonra ise literatür taraması ile zihinsel muhasebe üzerine yapılan çalışmalar araştırılarak incelenmiş ve yorumlanmıştır. Zihinsel muhasebenin literatürde farklı gruplar üzerine ve farklı açılardan çalışmalar bulunduğu anlaşılmıştır. Uluslararası literatürde konu üzerine çok çeşitli çalışmalar olduğu göze çarpmaktadır. Zihinsel muhasebe davranışsal finans kapsamında üzerinde durulması gereken önemli konulardan biri olmasına rağmen Türkçe literatürde bu konuyla ilgili akademik çalışmaların sınırlı sayıda olduğu görülmüştür.
Keywords : Zihinsel Muhasebe, Davranışsal Finans, Muhasebe, Finans