Deneysel Osteoporoz Oluşturulan Ratlarda Beyin Natriüretik Peptid Düzeyinin Biyokimyasal Belirteçler, Kemik Mineral Yoğunluğu ve Progenitör Faktörlerle İlişkisi

Authors : Mehmet Uçar, Hüseyin Demir

Pages : 5-12

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2022-04-01

Article Type : Research

Abstract :DENEYSEL OSTEOPOROZ OLUŞTURULAN RATLARDA BEYİN NATRİÜRETİK PEPTİD DÜZEYİNİN BİYOKİMYASAL BELİRLEYİCİLER, KEMİK MİNERAL YOĞUNLUĞU VE PROGENİTÖR FAKTÖRLERLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ ÖZET Amaç: Deneysel osteoporoz oluşturulan ratlarda plazma beyin natriüretik peptid (BNP) düzeyinin kemik mineral yoğunluğu (KMY), kemik döngüsünün biyokimyasal belirleyicileri ve progenitör faktörler ile olan ilişkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Materyal ve Metod: Bu çalışmada ağırlığı 240-280 gr arasında değişen 36 adet Wistar-Albino tipi rat (18 erkek ve 18 dişi) deneysel osteoporoz ve kontrol grupları oluşturmak üzere eşit olarak dört gruba ayrıldı. Osteoporoz için dişi ratlara ovariektomi [ovariektomize grup (OVX) (n=9)] ve erkek ratlara orşiektomi [orşiektomize grup (ORX) (n=9)] cerrahi işlemi uygulandı. Cerrahi işlemden dört ay sonra tüm ratların kemik yapım belirleyicilerinden plazma kalsiyum (Ca), fosfor (P), alkalen fosfataz (ALP) ve osteokalsin (OK) düzeyleri ve kemik yıkım belirleyicilerinden plazma ve idrar C-telopeptid (CTX) düzeyleri ve kemik üzerine progenitör etkili sitokinlerden insülin benzeri büyüme faktörü-I (IGF-I) ve transforming growth faktör-β1 (TGF-β1) düzeyleri ve BNP düzeylerini değerlendirmek için kan ve idrar örnekleri alındı. Ayrıca lumbal ve proksimal femur KMY’leri Dual enerji x-ray absorbsiyometri kullanılarak değerlendirildi. Bulgular: Osteoporoz oluşturulan OVX ve ORX gruplarında kontrol gruplarına göre lumbal ve femur bölgelerinde KMY değerleri istatistiksel olarak anlamlı düşük bulundu (p<0.05). Ovariektomize ile dişi kontrol grubu (n=9) arasında ve orşiektomize ile erkek kontrol grubu (n=9) arasında plazma ALP, OK, CTX plazma ve CTX idrar değerleri osteoporoz oluşturulan gruplarda kontrol gruplarından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulundu (p<0.05). Ca ve P değerlerinde ise bir farklılık gözlenmedi. BNP ve TGF-β1 değerleri osteoporoz oluşturulan gruplarda kontrol gruplarına kıyasla istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde daha düşük bulundu (p<0.05). IGF-I düzeylerinde gruplar arasında anlamlı farklılık yoktu. Osteoporotik gruplarda BNP değerleri ile KMY ve TGF-β1 değerleri arasında pozitif korelasyon saptandı (sırasıyla, r=0,636; p=0,01 ve r= 0,653; p=0,036). BNP ile IGF-I ve biyokimyasal belirleyiciler arasında anlamlı korelasyon yoktu (p>0.05). Sonuç: Deneysel osteoporoz oluşturulan ratlarda plazma ve idrar BNP düzeyleri daha düşük bulundu. Ayrıca ratların KMY’leri ile plazma ve idrar BNP düzeyleri arasında pozitif korelasyon saptandı. Bu bulgular osteoporoz etyopatogenezinde BNP’nin rolünün olabileceğini düşündürmektedir.
Keywords : beyin natriuretik peptid, deneysel osteoporoz, biyokimyasal markırlar, kemik mineral yoğunluğu