Sprezzatura: Moda, Müzik ve Resimde; Sanatsallığı Gizleme Sanatı

Authors : Rasim Basak

Pages : 544-575

Doi:10.21602/sduarte.685669

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Review

Abstract :Baldassare Castiglione’nin 1528 tarihinde yazdığı Il Cortegiano isimli kitaba konu olan sprezzatura kavramı, dönemi ve sonrası için çığır açmış, estetik yaklaşımları derinden etkilemiş bir kavramdır. Bugün hala estetikte tartışılagelen; güzellik ve grazia gibi kavramları açıklamak için oldukça etkili bir araçtır. Başlangıçta, bir Rönesans aristokratının davranışları ve sahip olması gereken özelliklere yönelik kullanılan bir kelime olup; kavramsal kökleri Aristoteles ve Cicero’ya kadar dayandırılır. Antik Yunan’dan beri tartışılagelen sanat eserinde ulaşılmak istenen grazia’ya ulaşmak için mutlak bir gereklilik, bir araç olarak da görülür. İnsan eliyle yapılan bütün sanatsal eylemlerde sprezzatura, ustalık noktasının da ötesi, en üst olgunluk noktasının bir ifadesi olarak görülür. Edebiyat, resim, heykel, görsel sanatların tümü, moda, mimari, konuşma sanatı ve müzikte sprezzatura alana özgü farklılıklar doğrultusunda sanatçının dikkate alması gereken bir prensiptir. Bu makalede sprezzatura, estetik tartışmalar ışığında anlam ve kapsamı ile birlikte açıklanırken; özellikle moda, müzik ve resimde bu kavramın neyi ifade ettiği ortaya konulmaya çalışılmış, eğitim süreçlerine yönelik öneriler ortaya konulmuştur.Baldassare Castiglione’nin 1528 tarihinde yazdığı Il Cortegiano isimli kitaba konu olan sprezzatura kavramı, dönemi ve sonrası için çığır açmış, estetik yaklaşımları derinden etkilemiş bir kavramdır. Bugün hala estetikte tartışılagelen; güzellik ve grazia gibi kavramları açıklamak için oldukça etkili bir araçtır. Başlangıçta, bir Rönesans aristokratının davranışları ve sahip olması gereken özelliklere yönelik kullanılan bir kelime olup; kavramsal kökleri Aristoteles ve Cicero’ya kadar dayandırılır. Antik Yunan’dan beri tartışılagelen sanat eserinde ulaşılmak istenen grazia’ya ulaşmak için mutlak bir gereklilik, bir araç olarak da görülür. İnsan eliyle yapılan bütün sanatsal eylemlerde sprezzatura, ustalık noktasının da ötesi, en üst olgunluk noktasının bir ifadesi olarak görülür. Edebiyat, resim, heykel, görsel sanatların tümü, moda, mimari, konuşma sanatı ve müzikte sprezzatura alana özgü farklılıklar doğrultusunda sanatçının dikkate alması gereken bir prensiptir. Bu makalede sprezzatura, estetik tartışmalar ışığında anlam ve kapsamı ile birlikte açıklanırken; özellikle moda, müzik ve resimde bu kavramın neyi ifade ettiği ortaya konulmaya çalışılmış, eğitim süreçlerine yönelik öneriler ortaya konulmuştur.
Keywords : Sprezzatura, Estetik, Moda, Müzik, Resim