Tarık Buğra’s Novels Based on Novel Analysing Method and Nationalism Theme in Tarık Buğra’s Novels

Authors : Yıldıray Bulut

Pages : 739-746

Doi:10.14486/IJSCS338

View : 13 | Download : 21

Publication Date : 2015-07-23

Article Type : Other

Abstract :Makalemizde kasaba merkezli romancımız Tarık Buğra'nın romanlarını genel bir bakış açısıyla incelemeye çalışacağız. Bunu yaparken de yöntem olarak Prof. Dr. Nurullah Çetin’in Roman Çözümleme Yöntemi’ni tercih edeceğiz. Böylece genel manada Buğra’nın tüm romanlarında ne anlatmak istediği, neyi hedeflediği ve ne gibi sonuçlara ulaştığı konusunda bir teze ulaşabileceğiz. Buğra’nın toplam 23 romanı vardır. Bunların onu kitap halinde basılmıştır. Söz konusu romanlar, basılış tarihlerine göre şunlardır: Yalnızlar (1948), Siyah Kehribar (1955), Küçük Ağa (1963) -daha sonra "Küçük Ağa Ankara’da" romanını yayımlar; ama ikisi birden günümüzde tek kitap haline getirilmiştir- İbiş’in Rüyası (1970), Firavun İmanı (1978), Gençliğim Eyvah (1979), Dönemeçte (1980), Yağmur Beklerken (1989), Osmancık (1983). Bu romanlardan dokuzu Tanrısal konumlu gözlemci anlatıcı tipiyle biri ise özne anlatıcı tipiyle yazılmıştır. Tanrısal konumlu gözlemci anlatıcı tipinde yazar roman içindeki her şeye egemendir ve olimpik bakış açısına sahiptir. Özne anlatıcı tipinde ise olaylar, anlatıcının başından geçmektedir. Özne anlatıcı tipinin kullanıldığı Buğra romanı Siyah Kehribar’dır. Romanın bir kısmında gözlemci anlatıcı tipine de geçiş yapıldığını görüyoruz. Buğra romanları genel olarak hangi konuları işler sorusuna yanıt olarak: İnsanın yalnızlığı, şahsiyetin çevre etkisiyle şekillenişi, gençliğin kendini ispat çabası, büyük çıkmazların büyük oluşumlara fırsat tanıması, insanın kişisel değişim yaşayarak yiğitlik ortaya koyması, aşkın bir bedeli olması, vatanın kutsallığı verilebilir. Genel olarak düşünülürse Buğra romanları kadın-erkek ilişkisi, Milliyetçilik ve Milli Mücadele, Osmanlı Tarihi ve tarihsel kökler, siyaset ve siyasi meseleler, gençlik ve yozlaşma konularını işlemektedir. Onun Milli Mücadeleyi anlatan romanlarında resmî tarih anlayışının dışında kalarak, olayları cepheden değil cephe gerisinden anlatmaya çalıştığı da ifade edilmelidir. Söz konusu romanlar, sonları açısından incelendiğinde şaşırtıcı, trajik ve ucu açık sonları içerdikleri görülüyor. Hatta birçok romanda, bu üç son türünün üçü de bulunmaktadır. Romanların kurgu türlerine baktığımızda ise Buğra’nın tarihi, yaşamöyküsel ve macera romanları yazmış olduğunu söyleyebiliriz. Korku, fantezi, ütopya ve kurgu bilim türlerinde romanlar yazmayı tercih etmeyen romancımız her romanıyla okuyucuya belli bir mesaj vermek istemiş bunu da dolaylı değil doğrudan yapmak istemiştir. Buğra’nın siyasi anlamda sağ kesime yakınlığı ve sağlam milliyetçi bir yapıya sahip olduğu edebiyat dünyasınca bilinmektedir. Buna rağmen eserlerinde çığlık çığlığa bir ideolojik-politik tavır göstermemeye gayret eder. Milliyetçilik fikri eserlerinde sanatkârane açıdan bulunmaktadır. Ona göre devlet, millet ve bayrak kutsaldır. Kutsal değerler kişisel menfaatin önünde gelir. Hatta bu değerler söz konusu olduğu zaman kişisel menfaat devre dışı kalacaktır. Buğra’nın romanlarının farkı, Kurtuluş Savaşı’na cepheden ve Ankara’dan yani askeri ve politik açılardan bakmayan bir yapıda olmasından ileri gelir
Keywords : Tarık Buğra, Küçük Ağa, Roman Çözümleme Yöntemi