A Sample of Compulsory Work in the Last Periods of Ottoman Empire: Compulsory Work in Road Construction (1861-1908)

Authors : Emrah Çetin

Pages : 654-665

Doi:10.14486/IJSCS330

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2015-07-23

Article Type : Other

Abstract :Tarih boyunca çeşitli devletler, birtakım kamu hizmetlerini, vatandaşları üzerine zorunlu çalışma yükümlülükleri yükleyerek yerine getirme yolunu tercih etmişlerdir. Bu uygulamanın örneklerini Osmanlı Devleti’nde de görmek mümkündür. Osmanlı Devleti’nde zorunlu çalışmaya genellikle tarımda, maden işletmeciliğinde, yapı işlerinde ve askerî endüstride rastlanılmaktadır. Bunlardan yapı işleri içerisinde ele alınabilecek olan karayolu yapımında çalışma yükümlülüğü uygulamasının ilk örneğine, 1861 tarihli düzenlemede rastlanılmaktadır. Buna göre; 18 yaşından 60 yaşına kadar olup, çalışmaya engel bir sakatlık ya da hastalığı bulunmayan tüm erkekler yılda 20 gün yol inşaatında çalışmaya mecbur tutulmuşlardı. Ancak devlet memurları, imamlar, mektep hocaları, papazlar, hahamlar gibi bazı gruplar bu çalışma yükümlülüğünden muaf sayılmışlardı. Ayrıca 1890 tarihinde yapılan bir değişiklikle karayolu yapımında çalışma yükümlülüğüne alternatif olarak, nakdi bedel karşılığında muafiyet uygulaması getirilmişti. Buna göre; çalışma yükümlülüğü olanlar ya bizzat yılda 4 gün çalışacaklar ya da bunun karşılığında 12 kuruş vergi vererek muaf olacaklardı. Son olarak 1908 tarihli Umûr-i Nâfia Nizamnamesinde, bedenen çalışma yerine nakdi bedel uygulamasının önemi üzerinde durulduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Osmanlı Devleti’nin son döneminde karayolu yapımında çalışma yükümlülüğü düzenlemelerini ele alarak zorunlu çalışma uygulamalarına dair bir örneği ortaya koymaktır
Keywords : Karayolu, Nâfia, Osmanlı Devleti, Zorunlu Çalışma Yükümlülüğü