TÜRKİYE ve BAĞDAT PAKTI

Authors : Mehmet Korkud Aydin

Pages : 135-153

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research

Abstract :II. Dünya Savaşı'nın ardından dünya siyasetini belirleyen ABD ve Sovyet Rusya arasındaki rekabet, "Soğuk Savaş” olarak adlandırılan bir dönemi ortaya çıkarmıştır. Türkiye bu gruplaşma içinde, ABD'nin yanında yer alarak Batı Bloğunun doğal bir üyesi haline gelmiştir. Türkiye'nin Soğuk Savaş döneminde takip ettiği güvenlik politikalarının en önemli sonuçlarından biri ise Bağdat Paktı'nın kurulması olmuştur. Bağdat Paktı, 24 Şubat 1955 tarihinde Türkiye ve Irak hükümetlerinin girişimi ile kurulmuştur. Süreç içinde Bağdat Paktı'na İran ve Pakistan ile birlikte İngiltere'de katılmıştır. Ancak Irak dışında hiçbir Ortadoğu ülkesi Bağdat Paktı'na itibar etmemiştir. General Kasım tarafından gerçekleştirilen askeri darbenin neticesinde yeni Irak Hükümeti Bağdat Paktı'ndan ayrılma kararı almıştır. Bundan sonra teşkilatın merkezi Ankara'ya kaydırılmıştır. Çok geçmeden de Bağdat Paktı; ABD'nin iştiraki ve öncülüğünde CENTO'ya dönüştürülmüştür. CENTO ise 1979 İran Devrimi'ne kadar varlığını sürdürmüş, bu tarihte İran'ın teşkilattan ayrılması üzerine dağılmıştır. Bağdat Paktı'nın kuruluşu, Türkiye'nin soğuk savaş döneminde takip ettiği dış politikayı izah etmesi bakımından önemlidir. Çalışmada, Türkiye'nin takip ettiği dış politikanın özellikleri, Bağdat Paktı'ndan CENTO'nın dağılmasına kadar Türkiye'nin teşkilat içindeki rolü ve Ortadoğu ülkelerinin Türkiye'ye bakışı üzerinde durulacaktır.
Keywords : Bağdat Paktı, Türkiye, Ortadoğu, Dış Politika, Adnan Menderes