Vatandaşlık Eğitimi İdeolojileri Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması

Authors : Turgay Öntaş, Okan Çoban, Taner Atmaca

Pages : 1-20

View : 15 | Download : 5

Publication Date : 2020-06-11

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırma sosyal bilgiler öğretmenlerinin vatandaşlık eğitim ideolojilerini belirleyecek bir ölçek geliştirme amacıyla yapılan uyarlama çalışmasıdır. Araştırmanın verileri, 2019-2020 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Google Forms aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmaya kadrosu sosyal bilgiler alanında olan toplamda 1099 öğretmen katılmıştır. Ancak 49 öğretmenden alınan veriler uç değer oluşturduğundan dolayı veri setinden analizden önce çıkartılmıştır. AFA ve korelasyon analizleri için SPSS 21, DFA içinse AMOS kullanılmıştır. Ölçek uyarlama sürecinde ölçeğin dilsel uyumluluğu yabancı dil uzmanları tarafından incelenerek uygun bulunduktan sonra ölçek 1050 sosyal bilgiler öğretmenine uygulanarak istatistiksel analizleri gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda toplam açıklanan varyansın % 50,403 olduğu görülmektedir. Ölçek maddelerinin faktör yükleri .444 ile .802 arasında hesaplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda uyum indeksleri incelendiğinde ki-kare değerinin serbestlik derecesine oranının 4,815 olduğu görülmüştür. Diğer uyum indeksleri ise RMSEA= 0,060, SRMR=0,06, GFI= 0.89 NFI= .91, CFI=0.90 ve IFI=0.90 olarak bulunmuştur. Ölçeğin güvenirlik çalışmasında elde edilen Cronbach alfa katsayısı 0.883 olarak hesaplanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda Türkçeye uyarlanan 28 maddelik ölçek, üç boyuttan oluşarak sosyal bilgiler öğretmenlerinin muhafazakâr, liberal ve eleştirel vatandaşlık eğitimi anlayışlarını belirlemeye yönelik bir ölçme aracı olduğu kanıtlanmıştır.
Keywords : İdeoloji, vatandaşlık eğitimi