Eski Türkçe Manihaist Uygur Edebiyatındaki Mecazi Dile Kısa Bir Bakış

Authors : Arzu Kaygusuz

Pages : 121-136

Doi:10.46614/ijous.841101

View : 32 | Download : 12

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research

Abstract :Uygurların Manihaizmle olan ilişkileri Uygur Bozkır Kağanlığı dönemine kadar uzanmakta olup kağanlığın üçüncü hanı, Bögü Kagan, (hük.: 759-779/780) Uygur Kağanlığı döneminde Manihaizmi devlet dini olarak kabul etmiştir. Manihaist Uygurlardan kalan dinî metinlerdeki resimler, resimlerin konusu ve tekniği pek çok araştırmanın konusu olmuştur. Bu resimlerle Manihaist öğretiyi yaymak ve bu dini bilmeyen topluluklara dini tanıtmak amaçlanmıştır. Ressamların boyalar ile resim çizmeleri gibi müellifler de metinlerinde kelimeleri ve mecazları kullanarak dinleyicinin ve okuyucununun gözünde adeta bir tablo oluştururlar. Bu doğrultuda dinî metinler yazılırken edebî sanatlar sıklıkla kullanılmış hem öğretilerin daha kolay anlaşılması hem de metinlerin daha güzel bir şekilde ifade edilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada, Eski Türkçe Manihaist edebî metinlerde geçen mecazlar / metaforlar ve edebî resim dili incelenecek mecaz olarak kullanılan kavramlar ve mecazlarla somutlaştırılan dinî terimler listelenecektir.
Keywords : edebî resim dili, Manihaizm, mecaz, Eski Türkçe, Uygurlar