KARACA OĞLAN’IN TÜRKÇE DIŞINDAKİ BİR DİLDE (İNGİLİZCE) YAYIMLANAN İLK ŞİİRLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Authors : Mehmet Çetinkol, Halil Sari

Pages : 111-125

Doi:10.51540/ijof.1307572

View : 180 | Download : 96

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Article

Abstract :Karaca Oğlan, Türk saz şiirinin öncü âşıklarındandır. Âşık, yaşadığı dönemden bugüne dek etkilerini sürdürmüş; şiirleri ve yaşam felsefesiyle hem yaşadığı dönemi hem de kendinden sonrasını etkilemiştir. Yaygın kanaate göre 17. yüzyılda Çukurova yöresinde yaşadığı kabul edilen âşığın ilk şiirleri 1914’te yayımlanmıştır. Karaca Oğlan şiirlerinin yabancı bir dilde basılması ise bu tarihten 72 yıl önce, 1842’de gerçekleşmiştir. Alexander Chodzko’nun Specimens of the Popular Poetry of Persia: as Found in the Adventures and Improvisations of Kurroglou, The Bandit-Minstrel of Northern Persia and in the Songs of the People Inhabiting the Shores of the Caspian Sea adlı eserinde Karaca Oğlan’ın üç şiiri, nesir biçiminde İngilizce olarak basılmıştır. Günümüzden iki asır önce Kuzey İran’dan derlenen bu şiirler, Karaca Oğlan’ın o tarihlerde Anadolu dışında da tanındığını göstermesi açısından önemlidir. Bu çalışmada, Karaca Oğlan’ın Türkçe dışındaki bir dilde yayımlanan ilk şiirleri tam olarak verilip bu şiirlerle ilgili tespit ve değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca Karaca Oğlan’ın bugün bilinen, yazıya aktarılmış şiirleriyle bu ilk şiirler arasındaki bağlantılar da ortaya konulmuştur. Böylelikle Karaca Oğlan’ın yabancı dilde basılan ilk şiirleri edebiyat/bilim dünyasına kazandırılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemleri izlenmiş; literatür tarama, metin tahlili/içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır.
Keywords : Âşıklık Geleneği, Karaca Oğlan, Alexander Chodzko, İlk Şiirler.