16. YÜZYILDAN 19. YÜZYIL SONUNA DEK OSMANLI DEVLETİNDE GAYRI MÜSLİMLERİN KILIK KIYAFETLERİNE DAİR DÜZENLEMELER

Authors : Namık Turan

Pages : 239-267

View : 18 | Download : 7

Publication Date : 2015-02-09

Article Type : Research

Abstract :Osmanlı İmparatorluk sistemi içinde gayrı Müslimler Ortadoğu-İslam deneyiminin tarihi deneyimini yansıtan zımmet kavramı içinde yer edinmişlerdir. Bu çerçevede sahip oldukları bir takım hakların yanında toplumun baskın unsurundan farklı olma konusunda kimi zaman ayrı bir statüye de tabii olmuşlardır. Farklılığı ortaya koymada en göze çarpan örnek giyimleri konusunda devletin getirdiği düzenlemelerdir. Söz konusu düzenlemeler çoğu kez sınırlamalar şeklinde ortaya çıksa da toplum üzerinde 16. yüzyıldan modernleşme sürecine değin olan dönem incelendiğinde her dönem aynı yoğunlukta etkini göstermemiştir. Devlet bu şekilde Müslim ve gayrı Müslim unsurlar arasındaki farklılığı ortaya koyarken toplum içindeki statülere işaret etmiştir. Oysa 19. yüzyıldan sonraki gelişmeler farklılıkları ortaya çıkaracak düzenlemelerden çok benzerliklere ve ortak yanlara vurgu yapmayı zorunlu kılmıştır. Bu süreçte devlet farklılıktan çok tebaa arasındaki eşitliği vurgulamaya dayalı bir siyaset geliştirmiş buna yönelik semboller üretmeye çalışmıştır. Bu makalede söz konusu tarihsel sürecin kırılma noktaları ele alınmaktadır.
Keywords : Osmanlı, gayri Müslim, zımmî, kıyafet, modernleşme