Özel Gereksinimli ve Tipik Gelişen Çocukların Ebeveynlerinin Ana Babalık Davranışlarının, Ev Okuryazarlığı Ortamlarına Etkisinin İncelenmesi

Authors : Emre Laçin, Betül Gökçen Doğan Laçin

Pages : 78-90

Doi:10.17556/erziefd.1193053

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2023-03-10

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırmanın genel amacı; özel gereksinimli ve tipik gelişim gösteren okul öncesi dönem çocukların ebeveynlerinin ana babalık davranışlarının ev okuryazarlık ortamını yordayıp yordamadığını belirlemektir. Bu genel amaç doğrultusunda 312 ebeveynden ev okuryazarlık ortamlarını değerlendirmesi ölçeği (EVOD) ve ana babalık davranışları ölçeği ile veri toplanmıştır. Katılımcı ebeveynlerin 223’ü tipik gelişim gösteren çocuğa, 80’i ise özel gereksinimli çocuğa sahiptir. EVOD puanları ebeveynlerin eğitim düzeyi, gelir durumu, çocuklarının gelişim durumu, birlikte kitap okuma etkinlikleri yapıp yapmama durumu ve kendi odasına sahip olma ve olmama durumuna göre ANOVA ve t-testi kullanılarak karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte kitap okuma durumları, kendi odasının olması ve eğitim düzeyine göre EVOD puanlarının anlamlı farklılık gösterdiği bulunmuştur. Ayrıca anababalık davranışları ölçeğinden alınan puanlar ile EVOD’dan alınan puanlar regresyon analizi ile incelenmiş tüm grupta anababalık davranışlarının ev okuryazarlık ortamını yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Tipik gelişim gösteren çocuğa sahip ebeveynlerin sadece olumlu anababalık davranışlarının ev okuryazarlık ortamını yordadığı, özel gereksinimli çocuğa sahip ebeveynlerin ise olumlu ve olumsuz anababalık davranışlarının birlikte ev okuryazarlık ortamını yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : anababalık davranışları, ev okuryazarlığı, özel gereksinimli çocuklar, tipik gelişim gösteren çocuklar