Ortaokul Türkçe (5-8. Sınıflar) Ders Kitaplarında Yer Alan "Doğa ve Evren" Temasının Ekoşiir Bağlamında İncelenmesi

Authors : Mehmet Halil Sağlam, Mehmet Miçooğullari

Pages : 686-697

Doi:10.17556/erziefd.818876

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research

Abstract :İnsan kaynaklı çevresel tahribatların arttığı son dönemlerde edebiyatın bilinçlendirme/farkındalık yaratma işlevi işe koşularak ortaya konan ekolojik eleştiri (çevreci eleştiri/ekoeleştiri) kuramı ve ekolojik şiir (ekoşiir) türü insanlığın sebep olduğu yıkımı somutlaştırmada bir araç olarak kullanılabilir. Aracılık işlevi ile ekolojik eleştiri ve ekolojik şiir, doğanın dengesini yeniden sağlanması amacıyla yaratılacak farkındalık adına önemli bir girişim olarak değerlendirilebilir. Çalışmanın amacı ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan "Doğa ve Evren” temasını ekoşiir bağlamında değerlendirmek ve ilgili ders kitaplarına yönelik birtakım alternatif şiir önerilerinde bulunmaktır. Çalışmanın ilk bölümünde ekolojik eleştiri kuramı ile ekolojik şiir türü tanıtılmıştır. İkinci bölümde "Doğa ve Evren” teması kapsamında ortaokul Türkçe ders kitaplarında (5-8. sınıflar) yer alan şiirler belirlenerek ekolojik şiir (ekoşiir) bağlamında irdelenmiştir. Çalışmanın sonunda ilgili temada yer alan şiirlerin konu/ana duygu özelinde sadece doğa güzelliğine odaklandığı ve hiçbir şiirin ekoşiir türü ile ilintili olmadığı ortaya çıkmıştır. Söz konusu tespitten hareketle alan taraması sonucu belirlenen şiirler, ekoşiir bağlamında ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alabilecek örnekler olarak sıralanmıştır. Ekoşiir türüne dikkat çekilmesi amacıyla birtakım öneriler sunulmuştur.
Keywords : ekoeleştiri, şiir, ekoşiir, ders kitabı