Co2 Emisyonlarını Etkileyen Faktörlerin Zamanla Değişen Katsayılı Parametrik Olmayan Panel Veri Modelleri ile Analizi

Authors : Selahattin Güriş, Sevcan Çağlayan

Pages : 76-88

Doi:10.26650/ekoist.2023.39.1361640

View : 40 | Download : 69

Publication Date : 2023-12-27

Article Type : Research

Abstract :İklim değişikliğinin, küresel ısınmanın ve çevresel bozulmanın bir nedeni olarak karbondioksit (CO2) emisyonlarından oluşan sera gazları gösterilmektedir. CO2 yeryüzüne insan faaliyetleri nedeniyle yayılarak genellikle çevreye zarar verir ve iklim değişikliğine veya küresel ısınmaya yol açar. Bu sebeple CO2 emisyonlarını etkileyen ekonomik ve ekonomik olmayan birçok sosyal faktör araştırmalara konu olmuştur. Ancak çoğu araştırmada CO2 emisyonları konusunda hem ekonomik büyüme hem de enerji kullanımı gibi ana faktörleri de etkileyen ekonomik belirsizlik dikkate alınmamıştır. Bu çalışmada kişi başına düşen CO2 emisyonları ve başta ekonomik belirsizlik (dünya belirsizlik indeksi ile ölçülen) olmak üzere diğer değişkenler arasındaki ilişki ele alınmıştır. 14 OECD ülkesinin 2000-2021 yılları arasındaki verileri zamanla değişen katsayılı parametrik olmayan panel veri modeliyle incelenmiştir. Trend fonksiyonları ve parametrik olmayan katsayı fonksiyonları tahmin edilerek doğrusal olmayan sonuçlara ulaşılmıştır. Parametrik olmayan katsayı fonksiyonlarının CO2 emisyonları üzerinde etkisi zaman içerisinde değişiklik göstermektedir. Sonuçlarımıza göre ele alınan dönem boyunca ekonomik belirsizlik ile CO2 emisyonları arasında ters yönlü bir ilişki bulunmaktadır ve zaman içerisinde düşüş eğiliminde devam etmektedir. Kişi başına düşen GSYH, nüfus ve yenilenebilir enerjinin parametrik olmayan katsayıları zaman içerisinde negatif ve pozitif olarak değişmektedir. Ticaret 2000’li yıllarında başında anlamsız bir değişken olmasına rağmen 2009-2013 yılları arasında anlamlı bir değişkendir, ancak 2021 yılında etkisi tekrar anlamsızlaşmıştır.
Keywords : Parametrik olmayan panel veri, zamanla değişen katsayı fonksiyonları, CO2 Emisyonları