Modern Mimarlığın Beş İlkesinin Konut Biçimlenişleri Üzerinden İncelenmesi

Authors : Elif Hicret Ek Bektaş

Pages : 155-172

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2022-07-29

Article Type : Review

Abstract :19. yüzyıl, endüstri devrimi ve makineleşmenin hız kazanmasının yanı sıra, barındırdığı savaşlar sebebiyle tüm dünya için hem ciddi bir yıkım süreci hem de aynı ciddiyette bir yapım ihtiyacının ortaya çıktığı bir dönem olarak adlandırılabilir. Üretimin endüstriyel hale gelmesiyle birlikte bu yapım süreci; tasarımın her alanında olduğu gibi mimaride de kendi dinamiklerini oluşturmuştur. Dönemin yenilikçi mimarlarından biri olan Le Corbusier; bu çerçevede işlevsel, ekonomik, estetik, ergonomik yapılar gerçekleştirmek için bu dinamikleri kendi bakış açısıyla yeni bir üsluba dönüştürme arayışında olmuştur. Bu prensipleri dönemin ihtiyaçlarına ve değişen dünyanın estetik algısına uygun şekilde kategorize ederek; sadelik, hız, fonksiyonellik gibi bugün bile mimari tasarımda hala etkisini sürdüren prensipler haline getirmeyi amaçlamıştır. Mimar, Doğu ve Batı mimarisindeki biçimsel standartları ve bunun mimari tasarımdaki yansımalarını detaylı bir şekilde analiz edip, kendi zamanının modern mimarlığının beş ilkesi olarak bilinen standartlar dizisini oluşturmuştur. Bununla berber, Le Corbusier’in kendisinin bile bu ilkeleri tasarımın olmazsa olmaz unsurları olarak dikte etmediği, aksine kendi ortaya koyduğu tasarımlarda bağlama, fonksiyona, inşa metodolojisine göre zaman zaman bu kriterlerin dışına çıktığı görülmektedir. Çalışma Le Corbusier’in oluşturduğu standartlar dizisini, Corbusier’in dünya kültür mirasına giren konut yapılarından 7 tanesi ve 1930-1950 tarihleri arasında Türkiye’de önde gelen Türk mimarlar tarafından inşa edilen 5 adet konut yapısı üzerinden incelemektedir. Çalışma sonucunda incelenen yapılarda modernist yaklaşımın etkisini görmek mümkündür ancak tam anlamıyla ilkeleri barındıran mimari yapıya rastlanmamıştır.
Keywords : Konut, modernizm, Le Corbusier, modern mimarlığın beş ilkesi