Modern Mimarlık Meselelerine Romantik Bakışlar: Turgut Cansever

Authors : Enes Uyar

Pages : 141-167

View : 27 | Download : 13

Publication Date : 2021-07-12

Article Type : Review

Abstract :Bu çalışma Cumhuriyet Döneminin önemli bir mimarı ve düşünürü olan Turgut Cansever’in 1960 senesinde hazırlamış olduğu ‘Modern Mimarinin Temel Meseleleri’ başlıklı doçentlik tezi bağlamında karşılaştırmalı bir okuma gerçekleştirmektedir. Cansever’in tezde ele aldığı Frank Lloyd Wright, Le Corbusier, Walter Gropius, Alvar Aalto ve Mies van der Rohe gibi çağdaş mimarlığın öncü aktörlerini mimari üretimleri üzerinden nasıl değerlendirdiği, bunu yaparken hangi kaynak ve referanslardan beslendiği incelenecektir. Bu bağlamda hem tezde yer alan mimarların üretimleri hem de Turgut Cansever’in mimari üretimi, karşılaştırmalı bir şekilde ele alınmaktadır. Bu sayede Cansever’in teorik düşüncesi ile pratik üretimi arasındaki uyum irdelenmektedir. Cansever’in mimarlık terminolojisinin omurgasının oluşmasına dolaylı ve/veya dolaysız katkı sağlayan Viyana Okulu, Klasik İslam Metinleri ve 19. yüzyıl Romantik Söylemi’nin kurumları, kişileri ve mefhumlarının Cansever düşüncesi üzerindeki etkileri çalışma boyunca ele alınmaktadır. Bu kavramsal omurga (tektonik/atektonik, ferdiyetin yüceliği, ferdiyet/bireysellik, cemaat/cemiyet, materyal/immateryal, malzemenin tabiliği, maddenin dürüstlüğü, sonsuz mekân, tabiata açılma vb.) çerçevesinde makale boyunca Turgut Cansever mimari üretimi incelenmektedir.
Keywords : Romantizm, modernizm, Turgut Cansever, mimari terminoloji, modern mimarlık kurucuları