ORMAN EKOSİSTEMLERİNDE KARBON DİNAMİĞİNİN TEMEL BİLEŞENLERİ VE PLANLAMADAKİ YERİ

Authors : Emin Başkent

Pages : 1-15

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research

Abstract :Orman ekosistemleri atmosferdeki karbon döngüsüne önemli katkı sağlarlar. Karbon orman ekosistemleri içerisinde ve dışarısında farklı havuzlarda tutulmaktadır. Toplam karbon miktarının daha isabetli hesaplanabilmesi için, orman ekosistemleriyle ilgili tüm karbon bileşenlerinin içerikleriyle birlikte belirlenmesi gerekmektedir. Karbon, genellikle ormandaki canlı biyokütlede, dikili-devrik odun ya da ölü-diri örtüde, toprakta ve oduna dayalı ürünler ile dolaylı olarak da, odun-ikame maddelerde olmak üzere çok farklı havuzlarda depolanmaktadır. Atmosfere karbon salınımı ise, doğrudan ormandan yapılan üretim-bakım çalışmaları, doğal ölüm ve ayrışma ile dolaylı olarak da üretim, taşımacılık ve işleme sürecinde meydana gelmektedir. Karbon birikimi ile salınımı arasındaki dengenin belirlenmesi ve karbon dinamiğinin uzun vadeli doğru tahmini için karbon havuzlarının tüm bileşenleri ile birlikte belirlenmesi gerekir. Ayrıca, enerji üretim politikaları, ormancılık politikaları, planlama ve yönetim faaliyetlerinin karbon döngüsü ve dolayısıyla iklim değişikliği üzerindeki etkilerinin anlaşılmasında önemli rol oynamaktadır. Bu makalede, öncelikle karbon bileşenleri belirlenmiş ve her bir karbon havuzundaki karbonun hesaplanma yöntemi değerlendirilmiştir. Karbon bileşenlerinin hesaplanmasına yönelik genel bir çerçeve çizilmiş ve her bir bileşenin iklim değişikliği ile mücadelede karbon azaltımındaki rolüne de dikkat çekilerek değerlendirmeler yapılmıştır. Sonuçta, orman ekosistemlerinin sürdürülebilir yönetiminde etkin politika ve stratejilerinin belirlenmesi ve iklim değişikliği ile etkin mücadele için karbon havuzlarının doğru belirlenmesi ve hesaplanması gerektiğine dikkat çekilmiştir.
Keywords : Emisyon, karbon bileşenleri, karbon havuzları, orman ekosistemleri, planlama