KENT MEYDANLARININ BİÇİMLENİŞİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Authors : Esra Abacioğlu Gitmiş

Pages : 35-47

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2021-07-01

Article Type : Research

Abstract :Kentleşmenin ortaya çıkışıyla beraber kentlerin gelişimine paralel olarak kent meydanları da varlık kazanmaya başlamıştır. Kentleşmenin yaratmış olduğu bir ihtiyacın gereği olarak kentliler, çok eski tarihlerden beri ortak bir kamusal alanda toplanma ve sosyalleşme amaçları için bir takım toplanma alanları oluşturmuşlardır. Tarih boyunca her dönem farklı adlandırılan, temelde aynı işlevlere sahip ve toplumların siyasal ve sosyal yapısına göre şekillenen kamuya açık kentsel mekanlar olarak oluşmaya başlamıştır. Başlangıçta fiziksel bir mekân olarak biçimlenmeye başlayan bu mekanlar, zaman içerisinde kentlerin en belirgin noktalarında toplumların gelenekleri, değerleri ve fikirlerinin aktarımı ve etkileşimini sağlayan sosyal yaşam odaklarına dönüşerek kent meydanı niteliği kazanmışlardır. Kentlilerin toplandıkları ve sosyalleştikleri kentsel açık mekanlar olarak meydanlar, çeşitli eylem ve etkinlikler bağlamında toplumsal ilişkilerin kurulması, sürdürülmesi ve dayanışmanın yerleşmesinde, kent kimlik ve kültürünün geliştirilmesinde önemli işlevler üstlenmiştir. Günümüzdekent meydanları hızlı kentleşme, nüfus artışı, yapılaşma, trafik ve teknoloji gibi nedenlerle çağın gereklerine bağlı olarak ya değişmiş ya da kent içi ulaşım sistemlerinin bir parçası haline dönüşerek kavşak rolü kazanmaya başlamıştır. Meydanların kentsel mekândaki fonksiyonlarının bu yöndeki değişimi ile nitelikleri ve işlevsellikleri kaybolarak kamusal değerleri de yok olmaya başlamışlardır. Oysaki kentlerin mekânsal kimliğinin korunmasında kentlerin bir simgesi niteliğinde olan meydanların korunması çok önemlidir. Kent meydanları, bir kentin tarihsel bilgi birikimini, deneyimlerini ve kimliğini yansıtan önemli mekansal unsurlardır. Bu bağlamda çalışmada Avrupa ve Türkiye kentlerinde kent kimliğine kattıkları anlamları ile öne çıkan meydanların, mekânsal gelişimleri ve biçimlenişleri üzerine etkilerin ortaya konulmasına çalışılmıştır. Elde sonuçlar doğrultusunda incelenen meydanların biçimlenmelerinde benzer ve farklı yönler tartışılarak meydanların sahip olduğu mekansal kimliğin korunması ve sürdürülebilmesi noktasında öneriler getirilmeye çaba gösterilmiştir.
Keywords : Kent Meydanları, Concorde Meydanı, Eski Kent Meydanı, Navona Meydanı, Taksim Meydanı, Kahramanmaraş Atatürk Meydanı