COVİD-19 Pandemisinde Radyolojik Değerlendirme

Authors : Ali Batur, Selin Ardali Düzgün, Bülent Erbil, Erhan Akpinar

Pages : 153-157

Doi:10.54996/anatolianjem.1037444

View : 22 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Review

Abstract :COVİD-19 pandemisinin başlangıcından bu yana sağlık hizmetlerine erişimin zorlaşması, kaynakların etkin kullanımı için yapılan planlamalar, sağlık kurumlarına başvurularında sayısındaki ciddi artış, yüksek bulaşıcılık oranları, dekontaminasyon maliyet ve süreleri gibi değişkenler sebebiyle görüntüleme yöntemlerinin kullanımı açısından farklılıklar ortaya çıkmıştır. Özellikle COVİD-19 pandemisinin başlangıcında Amerikan Radyoloji Derneği (ACR) yayınladığı bildiri ile özellikle bilgisayarlı tomofrafi (BT) uygulaması sonrası dekontaminasyon sürecinin radyolojik hizmetlerin sunumunda aksamalar oluşturacağını, çapraz enfeksiyon riskini ve bulaş olasılığını artıracağını beyan etmiştir. Bu sebeple pandeminin ilk aylarında ACR COVİD-19 hastalarının taşınabilir cihazlarla çekilen direkt göğüs grafileri ile değerlendirilmesini önermiştir. Ancak ilerleyen zamanda toraks BT’nin tanı koymadaki duyarlılığının yüksekliği sebebiyle Covid-19 hastalarının yönetiminde BT yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. COVİD-19 pnömonisinin tipik bulguları, ağırlıklı olarak bazal ve posterior kesimlerde, subplevral yerleşimli buzlu cam dansiteleri, buzlu cam dansitelerine süperpoze olan intra/interlobüler septal kalınlaşmaların yol açtığı "arnavut kaldırımı” bulgusu ve konsolidasyonlardır. Buna ek olarak hava bronkogramları ve vasküler genişleme bulguları da eşlik edebilir. Bu bulgular direkt grafi, ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi (BT) aracılığıyla değerlendirilebilir. Sonuç olarak hizmet sunum şartları, hasta sayıları, maliyet, teknik yeterlilik ve hasta yönetim planları gibi değişkenler sebebiyle COVİD-19 pnömoni yönetiminde kullanılan görüntüleme yöntemleri farklılıklar göstermiştir. Mevcut durumda halen COVİD-19 vakaları için kesin tanıya ulaştıran görüntüleme yöntemi yoktur. Mevcut görüntüleme yöntemleri sağlık hizmeti sunulan kurumun ve hizmet verilen hastaların özelliklerine göre değişkenlik gösterecektir. Bu değişkenlere uygun görüntüleme yöntemlerinin tercih edilmesi uygun olacaktır.
Keywords : COVİD-19, yatak başı ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, direkt grafi, radyoloji