Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların "Işık" Kavramına İlişkin Bilgilerinin Belirlenmesi

Authors : Çiğdem Şahin Çakir, Gonca Uludag

Pages : 163-189

Doi:10.30964/auebfd.460843

View : 36 | Download : 11

Publication Date : 2019-04-01

Article Type : Research

Abstract :Bu araştırmanın amacı, okul öncesi dönemdeki çocukların "ışık” kavramına ilişkin ön bilgilerini ortaya koymaktır. Nitel araştırma yöntemlerinden, durum çalışmasının iç içe geçmiş tek durum desenine göre yürütülmüştür olan araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Ankara İli Etimesgut İlçesi’nde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bağımsız bir anaokuluna devam eden 60-72 aylık 40 çocuk oluşturmuştur. Araştırma verileri, araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla elde edilmiş; görüşmeler sırasında ses kayıtları alınmıştır. Veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiş ve çocukların ifadelerinden alıntılara yer verilmiştir. Araştırma sonucunda, okul öncesi dönemdeki çocukların "ışık” kavramına ilişkin zihinlerinde oluşan çağrışımın yapay ve doğal ışık kaynakları olduğu; çizimlerde ise çoğunlukla ampul/lambaya yer verildiği görülmüştür. Çocuklar ışığı çeşitli özellik ve yönleriyle tanımlamış; çoğunluğu ışığın rengi olduğunu belirtmiştir. Çocuklar ışığın kullanım amacını görme olayının gerçekleşmesini sağlama, aydınlatma ve eğlence olarak ifade etmişlerdir. Işığın oluşumu ise birçok çocuk tarafından açıklanamamıştır. Çocukların "ışık kaynağı” kavramını da çoğunlukla tanımlayamadıkları; ışık kaynağı olarak doğal, yapay ve yansıtıcı kaynaklara örnekler verdikleri belirlenmiştir. Çocukların "ışık kirliliği” kavramını çoğunlukla tanımlayamadıkları ve ışığın çevreyi kirletmeyeceğini düşündükleri görülmüştür. Buna göre, okul öncesi dönemdeki çocukların "ışık” kavramına ilişkin bazı ön bilgilerinin olduğu; ışık, ışık kaynağı, ışık kirliliği gibi kavramlarla ilgili olarak bilimsel bilgilerle, çocukların farkındalıklarının artırılması gerektiği söylenebilir.
Keywords : ışık, ışık kirliliği, ışık kaynağı, okul öncesi dönemde fen eğitimi