Konya Koşullarında Ayçiçeğinde Farklı Sulama Seviyeleri ile Su Stresinin Verim ve Kaliteye Etkisi

Authors : Arzu Gündüz, Oğuz Gündüz, Mehmet Ali Dündar, Osman Çağirgan, Şerife Çay

Pages : 249-258

View : 28 | Download : 14

Publication Date : 2018-12-31

Article Type : Other

Abstract :Araştırma, 2015-2016 yıllarında, Toprak Su ve Çölleşme ile Mücadele Araştırma Enstitüsü Merkez arazisinde, tesadüf blokları deneme deseninde, 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Bu amaçla ayçiçeğinin vejetasyon boyunca farklı gelişme dönemlerinde (R2 tabla oluşumu, R5.5 çiçeklenme ve R7 dane dolum dönemlerinde) uygulanan değişik seviyelerdeki (%100, %75, %50, %25 ve şahit) sulama suyu miktarlarına ilişkin üretim fonksiyonları belirlenmiştir. Denemede kısıtlarla birlikte 17 sulama konusu ele alınmıştır. İki yıllık ortalamalara göre, en yüksek dane verimi (4533.5 kg/ha), en fazla su tüketen S7 (TOÇDD) konusunda elde edilmiş ve anılan konuyu sırasıyla S9(Ç %25) (4246.5 kg/ha), S11(TO %50) (4203.5 kg/ha) ve S8 (TO %25) (4187.0 kg/ha), S10(DD %25) (4134.0 kg/ha) konuları izlemiştir. İlk yıl yağ yüzdesi en yüksek 54,8 ile S9(Ç %25) ve en düşük 45,6 ile S1 (TO) konusu arasında; 2016 yılında yağ yüzdesi en yüksek 51,8 ile S7 (TOÇDD) ve en düşük 40,2 ile S0 (YDK) konusu arasında değişmiştir. Bu araştırmada k urak bölgelerde ayçiçeğinde sulamanın etkisi verimde ve yağ oranlarında artış şeklinde görülmüştür. Sulama suyu kullanım randımanı (IWUE) ve su kullanım randımanı (WUE), her iki deneme yılı birlikte değerlendirildiğinde; sırasıyla 0.99-2,90 kg/m 3 ve 0.67-0.76 kg/m3 arasında değişmiştir. Verim tepki etmeni (ky) değeri iki deneme yılının ortalaması alındığında 1.02 olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre verim tepki etmeni 1’den büyük olduğu için, Konya koşullarında yetiştirilen ayçiçeği bitkisinin su kısıtına duyarlı olduğu belirlenmiş ve ilde ayçiçeği tarımında optimum bir dane verimi elde edilebilmesi için, sulama aralığının 7 günü geçmemesi gerektiği gözlemlenmiştir.
Keywords : Ayçiçeği, kısıtlı sulama, su tüketimi