Isparta Koşullarında Soyada Bakteri Aşılamasının Nodülasyona ve Dane Verimine Etkisi

Authors : Ali Coşkan, Erdinç Işler, Zeliha Küçükyumuk, Ibrahim Erdal

Pages : 17-27

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2009-09-01

Article Type : Other

Abstract :Tüm dünyada giderek artan ancak ülkemizde giderek azalan öneme sahip olan soya, geleceğin endüstriyel bitkisi olarak tanımlanabilecek önemli bir baklagil bitkisidir. Hemen tüm illerde olduğu gibi, Isparta’da da soya üretimi yaygın olarak yapılmamaktadır. Bu çalışmada gelecekte önem taşıyabilecek ve Isparta’da alternatif ürün olarak yetiştirilebilecek soya bitkisinde bakteriyel aşılamanın (Bradyrhizobium japonicum spp.) biyolojik N2 fiksasyonuna, vejetatif gelişime ve dane verimine etkisini araştırmak amacıyla bir yıllık tarla denemsi yürütülmüştür. Denemede 2 farklı soya çeşidi (Sa88 ve Asgrow) ve 2 farklı rhizobium suşu (110, 1809) kullanılmıştır. Denemeye ayrıca mineral gübreli ve aşısız varyantlar da eklenmiştir. Araştırmada çiçeklenme döneminde kök, toprak üstü ve nodül, hasat döneminde ise kök, toprak üstü ve dane kuru ağırlıkları ve azot içerikleri ile tanenin mikrobesin elementlerinden Fe, Zn, Mn ve Cu içeriği belirlenmiştir. Denemede hiç aşılama yapılmayan "aşısız” ve "gübre” uygulamalarında hiç nodülasyon oluşmadığı görülmüştür. Aşılamada kullanılan suşlardan 110 nolu suş etkin nodülsayon oluşturmuştur. Diğer suş olan 1809 nolu suş ise nodül oluşturmuş ancak sayı, ağırlık ve azot kapsamı bakımından 110 nolu suşa oranla çok düşük düzeyde kalmıştır. Verim değerleri yönünden Sa88 tohum çeşidinden genelde daha yüksek verim elde edildiği görülmüştür. Ancak her iki tohum çeşidinde de etkin infeksiyon gösteren 110 nolu suşun aşılandığı parseller dikkate alındığında Sa88 ile Asgrow tohum çeşidi arasında istatistiksel fark bulunmamıştır. Bakteri aşılaması yönünden tane azot içeriği değerleri incelendiğinde 110 nolu suşun diğerlerine oranla daha etkili olduğu, Gübre ve 1809 nolu suş ile aşılamanın ikinci derece etkili olduğu, tüm uygulamaların verimi kontrole oranla artırdığı tesbit edilmiştir. Tohum çeşitleri arasında azot içeriği bakımından fark bulunmuş olmakla birlikte fark istatistiksel olarak anlamlı değildir.
Keywords : Soya, Azot Fiksasyonu, Bakteriyel Aşılama, Soya Tohum Çeşidi