Türk Bankacılık Sektöründe Yoğunlaşma

Authors : Alpaslan Serel, Nurcihan Akşehirli

Pages : 175-204

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research

Abstract :Yoğunlaşma, piyasadaki kaynak ve faaliyetler toplamının büyük bir kısmının bu toplama sahip olan birimlerin çok azı tarafından yönetilmesi olarak tanımlanmaktadır. Çalışmada, Türk Bankacılık Sektörüne ait yoğunlaşma düzeyinin K-banka yoğunlaşma ve Herfindahl-Hirschman yoğunlaşma endeksleri ile ölçülmesi amaçlanmıştır. 1999- 2019 dönemine ait aktif büyüklük, kredi ve alacaklar, mevduat, şube sayısı ve personel sayısına ilişkin veriler esas alınmıştır. Çalışma, kalkınma ve yatırım bankaları ile mevduat bankaları çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. K-banka yoğunlaşma analizinde; endeksin %40- %60 aralığında bulunması nedeniyle tüm alt piyasalar, ağırlıklı olarak zayıf oligopol niteliği göstermiştir. Kredi ve alacaklar alt piyasasında sadece 2001 yılında endeks, %40 olan sınırın altında yer almış ve tekelci rekabet piyasa grubunda bulunmuştur. Herfindahl-Hirschman yoğunlaşma analizinde, mevduat alt piyasası dışındaki tüm alt piyasalar ağırlıklı olarak 200-999 aralığında kalmış ve zayıf oligopol vasfı taşımıştır. Şube sayısı ve çalışan sayısı alt piyasalarına yönelik bulgular, sadece 2001 yılında güçlü oligopol lehine sonuç vermiştir. Mevduat alt piyasası ise 1999-2002 ve 2012-2018 dönemlerinde zayıf oligopol kategorisinde bulunurken; endeksin 1000-1,799 aralığına yükselmesi ile 2003-2011 ve Haziran 2019 dönemlerinde, güçlü oligopol piyasa grubunda yer almıştır. Genel olarak her iki endekse ait analiz sonuçlarının uyumlu olduğu görülmüştür.
Keywords : Türk bankacılık sektörü, piyasa yoğunlaşması, yoğunlaşma endeksleri