SOSYALİST EKONOMİK SİSTEMDEN PİYASA EKONOMİSİNE GEÇİŞİN NEDENLERİ

Authors : Abdurrahman Işik

Pages : 105-118

View : 10 | Download : 5

Publication Date : 2013-05-01

Article Type : Other

Abstract :Bir ülkenin seçmiş olduğu iktisadi sistem veya modelin sağlıklı işlemesi gelişmişliğine etki eden en önemli faktörlerden birisidir. Bu bağlamda piyasa ekonomisi ve uygulayıcıları üretimi ve refahı arttırdıkları gibi, soğuk savaş döneminde yaşanan yarışta alternatifi olan merkezi planlı ekonomiyi geçerek dünyada kaçınılmaz bir durumu yansıtan küreselleşme sürecine girmişlerdir. 90’lı yılların başında dağılan Sovyetler Birliğinin ardından sosyalist sistemin önemini yitirmesi yerine alternatif olarak piyasa ekonomisinin ikame edilmesi süreci son 20 yıllık süreçte geçiş ekonomileri kavramına yeni bir boyut kazandırmıştır. Piyasa ekonomisine geçiş sürecinde bazı ülkeler ciddi direnişler sonucu istenilen başarıyı elde edemezken, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine Avrupa Birliği kapılarını açarak bu süreci diğerlerine göre daha hızlı tamamlamalarını sağlamıştır. Çoğunluğunu BDT üyelerinin oluşturduğu liderliğini Rusya’nın yaptığı ülkelerde ise süreç yavaş ve belirsiz yürüyüşünü devam ettirmektedir. Bu çalışmada sistem olarak sosyalizmin terk edilme nedenleri üzerinde durularak, geçiş ülkelerindeki tecrübeler ışığında serbest piyasa ekonomisi ile karşılaştırılması hedeflenmiştir.
Keywords : Piyasa Ekonomisi, Planlı Ekonomi, Sosyalizm, Kapitalizm, Geçiş Ekonomileri