Çin’in Keşmir Politikası: Pakistan ve Hindistan Arasında Dengeli Tarafsızlık

Authors : Ümit Alperen

Pages : 2423-2448

Doi:10.35408/comuybd.1486852

View : 12 | Download : 12

Publication Date : 2024-10-15

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışma, son dönemde Keşmir’le ilgili gelişmeler çerçevesinde Çin’in soruna yaklaşımındaki değişimleri incelemektedir. Çin’in Pakistan yanlısı Keşmir politikası, 1980’lerden itibaren “tarafsızlık” olarak nitelenebilecek Pakistan-Hindistan arasında daha dengeli bir yaklaşıma kaymıştır. Çin bir yandan Pakistan’ın savunduğu sorunu uluslararasılaştırma politikasına diplomatik desteğini azaltırken, diğer yandan da BMGK’da İslamabad’a yönelik terörle ilgili gösterme çabalarını engellemiştir. Çin, Pakistan-Hindistan arasındaki krizlerde de yatıştırıcı, savaşı önleyici bir rol oynamaktadır. Diğer yandan, Hindistan, Çin’in 2015’te başlattığı Pakistan’ın kontrol ettiği Keşmir’den geçen Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru’na karşı çıkmaktadır. Ayrıca Pekin’in Keşmir politikasını, Çin-Hindistan arasındaki gerilimler, Yeni Delhi’nin Hint-Pasifik stratejisinin aktif bir üyesine dönüşmesini etkilemeye başladığı görülmektedir. Çin’in, son zamanlarda Keşmir konusundaki Pakistan yanlısı açıklamaları mevcut dış politika yaklaşımındaki soru işaretlerini arttırmaktadır. Bu çalışmada Çin’in Keşmir politikasının son 10 yıldaki temel dinamiklerinin nasıl şekillendiği ve “tarafsız” olarak nitelendirilen yaklaşımın dönüşümü analiz edilmeye çalışılacaktır. Bu makaledeki temel argüman Çin’in Keşmir politikasının mevcut statükodan taviz vermeden kendi ulusal çıkarlarını koruma, Hindistan’ı dengeleme temelinde değişken bir tarafsızlığı takip ettiğini savunmaktadır. Bu nedenle Çin’in Keşmir politikasının salt bir tarafsızlık üzerine kurulu olduğunu savunmak mümkün değildir. Dolayısıyla Çin’in Keşmir politikasının Çin-Hindistan ikili ilişkileri ve bölgesel jeopolitik ve jeo-ekonomik değişimlere göre şekillenmektedir.
Keywords : Çin, Hindistan, Pakistan, Keşmir sorunu, tarafsızlık