VERİ ZARFLAMA ANALİZİ İLE OECD ÜYESİ ÜLKELERİN ÇEVRE KORUMA HARCAMALARI ETKİNLİĞİNİN ÖLÇÜLMESİ

Authors : Senem Koç Arslan, Gülsüm Gürler Hazman

Pages : 2249-2279

Doi:10.35408/comuybd.1463590

View : 31 | Download : 20

Publication Date : 2024-10-15

Article Type : Research

Abstract :Kamu kaynaklarının etkin kullanılması, kaynakların doğru yönlendirilmesi hem karar vericiler hem de vatandaşlar açısından oldukça önemlidir. Veri zarflama analizi tam bu noktada kamu harcamalarının etkin kullanılmasını sağlamak ve karar vericilere politika belirlemelerinde iyi bir yol göstericidir. Değişen konjonktür gereği çevre koruma politikaları da bu noktada devletler için kritik öneme sahiptir. Çevre koruma politikalarının uygulanmasında ise çevre koruma harcamaları hayati bir öneme sahiptir. Bu çalışmayla veri zarflama analizi kullanarak 30 OECD ülkesinin 2015-2020 yılları arasında yapmış olduğu çevre koruma harcamalarının etkinlik skorları WinDeap ve MaxDea programları kullanılarak hesaplanmıştır. Çalışmada söz konusu ülkelerin etkinlik skorları için bir girdi (çevre koruma harcaması), beş çıktı (yenilenebilir enerji üretimi, ormanlık alan, kişi başı GSYH, P.M. 2,5 partikül madde maruziyeti ve karbondioksit emisyonu) kullanılmıştır. Veri zarflama analizinde çıktı maksimizasyonu temel hedeftir ancak P.M. 2,5 partikül madde maruziyeti ve karbondioksit emisyonu gibi çıktıların artması değil azalması hedeftir. Dolayısıyla istenmeyen çıktı olarak ifade edilen bu veriler analiz yapılmadan önce dönüştürülerek kullanılmıştır. Ayrıca kamu harcamaları açısından çevre koruma harcamaları minimum kamu harcaması ile maksimum etkinliği sağlamak hedeflendiği için çalışmada girdi odaklı VRS ve CRS modelleri uygulanmıştır. Çalışmada OECD üyesi ülkelerin her iki modelde de paralel bir etkinlik skoru elde ettiği görülmüştür. Ayrıca referans değerleri detaylı bir şekilde değerlendirilmiş ve OECD ülkelerinin çevre koruma harcamalarının etkinliği kamu harcamaları bağlamında değerlendirilmiştir
Keywords : çevre koruma harcamaları, veri zarflama analizi, etkinlik, istenmeyen çıktı