UD MIZRABI VE TÜRLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Authors : Mahmut Demirdil

Pages : 175-186

View : 26 | Download : 10

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research

Abstract :İyi bir eser icrasında sazın kalite nitelikleri önemli olduğu gibi, mızrabın da önemi bir o kadar büyüktür. Ud’un geçirdiği tarihsel süreçle beraber mızraplar da değişime, gelişime uğramıştır. Teknolojinin gelişimi ve yeni materyallerin kullanımı hem ud’a hem de mızraplara çeşitlilik kazandıran en önemli etkenlerdendir. Esnek olmayan, sert tahta mızraplarla başlayan bu süreç zamanla esnek ve yumuşak plastik mızraplara dönüşmüştür. Mızrap her ne kadar incelenmeye gerek duyulmayacak kadar basit bir araç gibi görünse de aslında icranın tümüne şamil esas bir unsurdur. Araştırmalarımız sonucunda ud mızrabıyla ilgili ayrıntılı, müstakil bir çalışma bulunmadığı için alana katkıda bulunmak ve mevcut konuda yapılabilecek yeni araştırmalara dikkat çekmek hedeflenmiştir. Ud’da günümüze kadar toplamda 15 farklı malzemeden yapılmış mızrap kullanıldığı tespit edilmiş olup halen yeni materyal arayışı ve denemelerinin devam ettiği bilinmektedir. Çalışmamızda, geçmişten günümüze kadar hangi malzemelerden ud mızrapları yapıldığı araştırma, inceleme ve derlemeler neticesinde toparlanmış ve şu şekilde sıralanmıştır: İnce ahşap, kiraz ağacı kabuğu, kartal teleği, kartal tırnağı, akbaba kanadı, kaz tüyü, kemik, tarak, fil dişi, kösele, tavuk kanadı, boynuz (inek boynuzu, boğa boynuzu, manda boynuzu, ceylan boynuzu, koç boynuzu), bağa, silikon ve plastik. Böylece belirtmiş olduğumuz mızraplardan temin edilebilen bir kısmının özelliklerine, malzeme farkının icracıya ve icra kalitesine yansıyan olumlu olumsuz etkisine değinilmiş ve hangi mızrabın günümüz icrasında mutedil olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Telli Çalgılar, Ud, Mızrap, Ud Mızrabı