Hanehalkı Tasarruf Oranının Ekonomik ve Demografik Belirleyicileri: GMM Yaklaşımı

Authors : Banu Beyaz Sipahi

Pages : 248-263

Doi:10.19168/jyasar.809671

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2021-01-31

Article Type : Research

Abstract :Hanehalkları tüketim, yatırım ve özellikle tasarruf yaparak ülkelerin ekonomik yapısını belirlemektedir. Tasarruf bir ekonominin temel dengesini sağlayan temel değişkendir. Ekonomik açıdan bireyler servetlerinin yanı sıra yaşamları boyunca gelir düzeylerine göre tasarruf yapma eğilimindedirler. Bu nedenle tasarruf oranlarını açıklamada en etkili faktörün gelir olduğu ekonomi kuramda yer alan gelir hipotezlerden ve literartür kapsamından kanıtlanmıştır. Bu çalışmada Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan Hanehalkı Bütçe Anketi-2018 verileri kullanılarak tasarruf oranı ile kişi başına düşen gelir arasında eşanlı ilişki Genelleştirilmiş Momentler Yöntemi (GMM) ile incelenmiştir. Tasarruf oranı üzerinde kişi başına gelirin dolaylı etkisinin farklılık gösterdiği, kullanılan araç değişkenler kullanılarak ortaya konulmuştur. Yapılan analiz sonucuna göre en temel bulgu kişi başına düşen gelir artıkça tasarruf oranının artış göstermesidir. Hanehalkı tasarruf oranı %13.9’dur. Ayrıca hanede çalışan kadın oranındaki artış ile oturulan konuta sahip olunması, yaşlı bağımlılık oranı, hanehalkı reisinin yaş dağılımı tasarruf oranlarını pozitif etkilediği gözlenmektedir. Servet etkisi yapan ikinci konut, otomobil sahipliği gibi durumlar ise hanehalkı tasarruflarını negatif etkilemektedir
Keywords : Tasarruf Oranı, Kişi Başı Gelir, İçsellik, Genelleştirlmiş Momentler Yöntemi