Bilgi Toplama ile Reklam Şüpheciliği Arasındaki İlişki: Yetkisiz İkincil Bilgi Kullanımı ve Ürün Kalitesinin Seri Aracılık Rolü

Authors : Çağla Pınar Bozoklu, Erkan Yildiz

Pages : 34-45

Doi:10.19168/jyasar.627085

View : 24 | Download : 11

Publication Date : 2019-11-30

Article Type : Research

Abstract :Bilgi gizliliği konusu, bilgi toplamanın ve yetkisiz ikincil bilgi kullanımın sıkça karşılaşıldığı günümüzde en önemli ticari etik sorunlardan biri haline gelmiştir. Bilgi gizliliği, kişinin kendi hakkındaki bilgilerini bireysel olarak kontrol edebilme yeteneğidir. Bu araştırmanın amacı ise, genç tüketiciler açısından bilgi toplama ile reklam şüpheciliği arasındaki ilişkinin ve bu ilişki kapsamında yetkisiz ikincil bilgi kullanımı ve ürün kalitesi algısının seri aracılık etkisini test etmektir. Araştırma kapsamında, internet ve basılı form üzerinden 1157 anket doldurulmuştur. Katılımcılara kolayda ve kartopu örnekleme yöntemleri ile ulaşılmıştır. Araştırma örneklemi, çoğunlukla 18-25 yaş aralığında en düşük üniversite eğitimi olan genç tüketiciler olarak belirlenmiştir. Araştırma modelinin analiz edilmesinde kısmi en küçük kareler yol analizi (PLS-SEM) kullanılmıştır. Veriler SmartPLS 3.2.8 istatistik programı kullanılarak analiz edilmiştir. Modele ait elde edilen R2 değerleri incelendiğinde de yetkisiz ikincil kullanımın %6, ürün kalitesinin %4 ve reklam şüpheciliğinin de %12 oranında açıklandığı tespit edilmiştir. Yapılan model testi sonucunda, bilgi toplamanın bu toplanan bilgilerin yetkisiz ikincil kullanımına yönelik kaygıları kuvvetlendirdiği tespit edilmiştir. Bilgi toplama ile reklam şüpheciliği arasındaki ilişkide bilginin yetkisiz ikincil kullanımına yönelik kaygıların da reklam şüpheciliğini tetiklediği, ancak ürün kalitesi algısının yüksek olması nedeniyle bu etkinin bastırıldığı ortaya koyulmuştur.
Keywords : Bilgi Toplama, Yetkisiz İkincil Bilgi Kullanımı, Ürün Kalitesi, Reklam Şüpheciliği, Bankacılık, SmartPLS