- Yakın Doğu Üniversitesi İslam Tetkikleri Merkezi Dergisi
- Vol: 2 Issue: 2
- Doğal Vahiy ve Kuran Arasında İnsan Aklı
Doğal Vahiy ve Kuran Arasında İnsan Aklı
Authors : Rawad Muhammed Mahmood
Pages : 149-178
View : 12 | Download : 7
Publication Date : 2016-11-30
Article Type : Research
Abstract :İnsanın hizmetine yönelik vahyin yönünün üç şubesi vardır. Birinci şube resullerin vahyidir. İkinci şube insanın vahiydir. Üçüncü şube de hayvanların, yeryüzü ve tüm evrenin vahyidir. Bunların hepsi, gaye ve maksadın tahkik edilmesinde kendisine vahyedilen ile amel ederler. Vahyin kendisi ise geliş bakımından iki temel özellik taşır. Birincisi hıfzedilmesi ve tedvin edilmesindeki özelliğidir. İkincisi bir şeyin tasvir edilmesinde ve ortaya çıkışındaki özelliğidir. İnsana olan vahiy yazılıydı. Kâinatın geri kalan kısmına ise ilham ile takdir edilmiştir. Rehberlik etmesi bakımından bu ikisi de aklın çalışmasındaki devrelerin temsilinde önemli rol alırlar. Çünkü aklın vahyin evrelerine girmesi ve onu tahkik etmesinin amacı vahyin diğer şubeleri içindir. Bu durumda aklın üç şey üzerine olduğu ortaya çıkar. Kavrayan akıl. Düşünen akıl. Yakinde olan akıl. Aklı, geçirdiği bu merhaleler ile vasıflandırmak kuruluş merhalelerini ve temellendirmeyi mümkün kılar. Bu yolla aklın aşamaları vahyin şubelerini uyumlu hale getirir. Vahiyde manaya uzak olan lafız olduğu gibi doğada da birbirine yakın ve uzak olan cüzler vardır. İnsanın görevi bu yakın cüzleri uzak olandan önce incelemektir. Bu, uzak hakkında yeterince tasvir yapabilmesi için algısını inşa etmek içindir. Bundan dolayı çıkarımda vahyin maksadından uzak olması ile ondan uzak olmasının etkisi vardır. Duyular üzerinde olan teyit, insanın duyularını bir araya getirmesi ve bu merhalelerin geçilerek yakinin ortaya çıkması için gerekli olan bir teyittir. Bu teyidin en çok işitmek üzerinde olması ise iki yöndendir. Birincisi evrende mevcut olanlarla ilişkisidir. İkincisi Kuranı kerimde, diğer duyulara göre çok daha fazla zikredilmesidir. İşitmek, diğer duyuları seda ve etki ile doldurur. Bu aynen aklın kalbi kavrama ile doldurması ve vücuda olan etkisi gibidir. İşitmenin, diğer duyuları eşya hakkında tasvir inşa ederek uyarmasına benzer bir şekilde, akıl da vücudun kavramasını, doğrular üzerinde devam etmeyi, söz ve fiilde hata yapmaktan menetmeyi kavratmakla yaparKeywords : Zihin, Tabiat, Vahiy