Bir Sözlü Tarih Çalışması Olarak Küresinlilerin İran’dan Van’a Göçü

Authors : Sadi Özmeral

Pages : 87-99

Doi:10.55089/yyuvasad.1383882

View : 83 | Download : 239

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research

Abstract :Öz Küresinliler, İran’ın Türkiye sınırına yakın bölgelerinde yaşayan Sünni bir Türk topluluğudur. Bu topluluğun bir kısmı Osmanlı’nın son, Cumhuriyet’in ilk yıllarında Van’a göç etmiştir. Göçün başlıca nedenlerinden birisi, Küresinlilerin I. Dünya Savaşı ve akabinde bölgede yaşanan çatışma ortamından kaçıp can güvenliğini temin etme gayreti üzerinden şekillenmiştir. İran’daki çoğunluğun aksine taşımış oldukları Sünniliğe dayalı kimlik özelliklerinden dolayı devletten ve Şii ahaliden gördükleri ötekileştirici yaklaşımlar Küresinlilerin göç etmesine neden olan bir diğer husustur. Küresinlilerin kimlik özellikleri, İran’da temel hak ve özgürlüklere ulaşmalarında engelleyici bir role sahipken Sünniliğin çoğunluğu teşkil ettiği sınırın diğer tarafında devletin iskân politikası açısından çekici bir unsur olarak itibar görmüştür. Dolayısıyla bölgedeki yerel idareciler bu Sünni-Türk topluluğunu özellikle I. Dünya Savaşı’nda neredeyse boş kalan Van ve çevresine iskân etmek için çaba sarf etmiştir. Van’a göç eden bu ilk nesil göçmenlerin rahat yaşam koşullarına kavuştuğundan haberdar olan İran’da kalmış Küresinlilerin de Türkiye’deki imkânlara ulaşma arzusu içerisine girmesi göç silsilesinin bir diğer ayağını oluşturmaktadır. Küresinlilerin göçü, topluluğun özlem duyduğu rahat yaşam koşullarına Van’da ulaşmalarına imkân tanırken; Küresinlilerin iskânı ise devletin Van’ı tekrar kalkındırma amacına çözüm getirmesi açısından önem arz etmektedir.
Keywords : Küresinli, göç, İran, Van, iskân.