فتح الجليل على عبده الذَّليل في بيان ما ورد في الاستخلاف في الجمعة من الأقاويل لنوح بن مصطفى القونوي (ت:1070هـ/1660م) دراسة وتحقيق

Authors : Hamza Khelifati

Pages : 194-206

Doi:10.5281/zenodo.3566939

View : 20 | Download : 6

Publication Date : 2019-12-15

Article Type : Research

Abstract :Bu çalı ş mada Nuh b. Mustafa el-Konevi’nin(v:1070h) "fethu'l-celil alâ abdihi'z-zelîl fî beyâni mâ verede fi'l-istihlâf fi'l-cümü'ati mine'l-ekâvil ” adlı risalesinin tahkikli çalı ş ması yapıldı. Büyük bir alim ve fakih olan müellifimiz zamanın Konya müftüsüdür. Mısır’a tabli ğ ve ilmi faaliyetlerini gerçekleçtirmek için hicret ettikten sonra orada vefat etmi ş tir. İ lmi alanlarda bir çok gayreti vardır.  Özellikle  fıkıh ve fıkıh usulü sahasında önemli eserlere imza atmı ş tır. Söz konusu bu risale, süleymaniye kütüphanesine ba ğ lı veliyüddin Efendi kütüphanesinden elde edilen iki el yazması esas alınarak tahkik edilmi ş tir . "Fethu'l-celil alâ abdihi'z-zelîl fî beyâni mâ verede fi'l-istihlâf fi'l-cümü'ati mine'l-ekâvil” adlı risalesi Cuma günü hutbe okumak için birinin imam tarafından tayin edilme konusunu ele alır. Nitekim son dönem hanefi fakihlerinden İ bn Kemal Pa ş a, Molla Hüsrev, Hasen e ş - Ş ürünbülâlî gibi di ğ er bir ço ğ u bu konuda eser kaleme almı ş tır.  Bu sahada telif edenlerden birisi de müellifimiz Nuh b. Mustafa el-Konevi’dir.   Bu çalı ş masında, konu gere ğ i alimlerin görü ş lerini zikreder, kendisi ile ihtilafa dü ş en görü ş ü ilmi bir üslupla tartı ş arak analiz ettikten sonra tercih etti ğ i görü ş ü ortaya koyar.  Sonuç olarak, hutbe ve namaz için ister özür olsun ister olmasın imamın cemaatten birini tayin etmesi(istihlaf) meselesine cevaz verir.
Keywords : Nuh, Fıkıh, el-Konevi, İstihlaf, Hatip