Bir Anlatı Mecrası Olarak Yeni Medyanın Söyleminde Trans Bireyler

Authors : Soner Yağli

Pages : 267-284

Doi:10.12780/uusbd.17223

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2015-02-20

Article Type : Other

Abstract :Toplumsal, siyasal, ekonomik, kültürel ve özellikle teknolojik gelişim ve değişimler medya kavramının yapısında ona içkin olan tüm unsurlarıyla birlikte bir farklılaşma meydana getirmiştir. İletişimin toplumsal boyutunun yanı sıra zaman ve mekân bağlamında görme, işitme, paylaşma ve aidiyet duygularını tamamıyla değiştiren yeni medya ortamı, toplumsal cinsiyet çalışmalarının ilgi odaklarından biri olmuştur. Bireyin kendisini hissettiği ve özdeşlik kurduğu cinsiyete dair kimliğinin oluşumunda toplumun ona biçtiği ve görmek istediği, hatta dayattığı roller oldukça etkin olup, bunun dışına çıkıldığında geleneksel biçimde kabul gören  " biz ” durumunun karşısına geçilerek/itilerek " öteki ” olma tehlikesi her zaman mümkündür. Bu ötekileştirme söylemi, günümüzün teknolojiyle bezenmiş/örüntülenmiş ortamında daha yaygın ve etkili bir biçimde karşımıza çıkarak, geniş kitleleri aynı anda sarmalamaktadır. Geleneksel biçimde meşru olarak kabul edilen biyolojik veya toplumsal cinsiyete yönelik anlayışın dışında cinsel yönelimini cinsiyet değiştirerek gerçekleştiren bireyin karşısında günümüz koşullarında daha güçlü bir mecra/cephe yer almaktadır. Yeni medya veya dijital medya olarak da kavramsallaştırabileceğimiz alan, aslında bazen kimi sosyo-kültürel gelişmeler de görüldüğü gibi aynı zamanda desteğin de üretildiği bir platform olmaktadır.  Bu bağlamda kadın oyuncu kimliğiyle ün sahibi olan ve " sıradan insan ”ın dışında yer alan Rüzgâr Erkoçlar’ın *** , bir "trans erkek” olarak, kendini erkek gibi hissettiğinden dolayı kadın bedenine hapsolmuşluğunu hormon terapisi ve cinsiyet değiştirme operasyonlarıyla değiştirip cinsiyet ve görünüm olarak da erkekliği tercih etmesi yeni medya platformlarında, özellikle twitter üzerinden başlatılan bir tartışmayı gündeme taşımıştır. Söylemsel düzeyde kimi tepkilerden ötürü "ayrımcı söylem” ve "nefret söylemi” içinde de değerlendirilebilecek Erkoçlar’ın cinsiyet değiştirme operasyonu, cinsiyet bağlamında daha yaygın olarak görülen erkek iken kadın cinsiyetini seçme operasyonlarına duyulan tepkinin dışında toplumsal düzeyde " makbul ” olan " erkek ” cinsiyetinin seçilmesi ve kimi çevrelerce sadece " erkek ” unsurundan dolayı bir ön kabul oluşturması bakımından da önemli bir örnektir. Bu ön kabul, sosyal medyayı kullanan bireylerin söylemlerinde çok belirgin biçimde karşımıza çıkmaktadır. Buradan hareketle bu çalışmada, ilgili örnek olay temel alınarak yeni medya söyleminde toplumsal cinsiyet farklılıklarının nasıl inşa edildiği ve bu söylemsel oluşumda seçilen cinsiyete göre sosyo-kültürel bağlamdaki bakış açılarının nasıl farklılaştığı örneklerle sorgulanacaktır.
Keywords : Yeni Medya, İdeoloji, Toplumsal Cinsiyet, Söylem, Teknoloji