LCC HİPOTEZİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE KİRLİLİK SIĞINAĞI VE KİRLİLİK HALE HİPOTEZLERİNİN SINANMASI

Authors : Samet Topal

Pages : 418-436

Doi:10.17130/ijmeb.1414228

View : 56 | Download : 72

Publication Date : 2024-06-28

Article Type : Research

Abstract :Bu çalışma, Türkiye ekonomisi için yük kapasite eğrisi (LCC) hipotezi çerçevesinde ekonomik büyüme, doğrudan yabancı yatırımlar (FDI) ve birincil enerji tüketiminin (BET) yük kapasite faktörü (LCF) üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca, Türkiye’de LCC hipotezi, kirlilik sığınağı hipotezi ve kirlilik hale hipotezlerinin geçerli olup olmadığı araştırılmıştır. Bu amaçla analizler, 1973- 2022 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak Augmented Dickey-Fuller (ADF) ve Phillips-Perron (PP) birim kök testleri ve Auto-regressive Distributed Lag (ARDL) sınır testi yöntemiyle yapılmıştır. Çalışmada, Türkiye’de kişi başına gelir ile çevresel kalite arasında U şeklinde bir ilişki olmadığı ve dolayısıyla LCC hipotezinin geçerli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan, Türkiye’de FDI’nın çevre kalitesini olumsuz etkilediği ve kirlilik sığınağı hipotezinin geçerli olduğu görülmüştür. Modelde kontrol değişkeni olarak yer alan BET ise LCF ile ters yönlü bir ilişki içindedir, diğer bir değişle BET arttıkça çevresel kalite bozulmaktadır. Çalışmanın sonuçlarından yola çıkılarak, Türkiye’nin fosil yakıt kullanımını azaltarak yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmesi, devletin düzenleme ve denetim süreçlerini daha aktifleştirmesi ve gerek üretim gerekse de tüketim sürecinde hane halklarının ve işletmelerin çevre bilincinin artırılmasına yönelik politikaların geliştirilmesinin sürece katkı sağlayacağı söylenebilir.
Keywords : Yük Kapasite Eğrisi, Gelir, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Kirlilik Sığınağı Hipotezi, Kirlilik Hale Hipotezi.