1989 BAHAR EYLEMLERİ: DAHRENDORF’UN TOPLUMSAL ÇATIŞMA TEORİSİ PERSPEKTİFİNDEN BİR İNCELEME

Authors : Serter Oran

Pages : 511-531

Doi:10.17130/ijmeb.1497679

View : 18 | Download : 24

Publication Date : 2024-10-30

Article Type : Research

Abstract :1989 Bahar Eylemleri, Türkiye’de 1980’lerin sonunda yaşanan siyasal, ekonomik ve toplumsal dönüşümlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan, işçi sınıfının yeniden örgütlenmesi ve haklarını savunması için başlatılan geniş çaplı bir sınıf harekettir. Bu hareket, özellikle 12 Eylül darbesinin ardından sınırlandırılan ekonomik ve sosyal hakların geri kazanılması ve 24 Ocak kararlarıyla artan mutlak yoksulluğun giderilmesi gibi talepleri barındırmaktadır. Bahar Eylemlerine öncülük eden sendikalar, işçilerin ücret artışı, çalışma koşullarının iyileştirilmesi, sosyal hakların genişletilmesi ve siyasi özgürlüklerin sağlanması gibi taleplerine güçlü bir şekilde vurgu yapmıştır. Eylemler, 1987-1990 yılları arasında en yoğun şekilde gerçekleşmiş ve işçilerin birlik, dayanışma ve mücadele ruhunu güçlendirmiştir. Bahar Eylemleri, Türkiye’de emek tarihi açısından bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. İşçi sınıfının ekonomik ve sosyal haklarının büyük ölçüde baskı altına alındığı 12 Eylül rejiminde, Bahar Eylemlerinde sergilenen sınıf aidiyeti yine 12 Eylül sonrası yaratılan yeni düzenin varlığını da tehdit edeceği yönünden endişe yaratmıştır. Ne var ki Bahar Eylemleri, şiddet ortamı kırmış ve yeni bir dönem başlatmıştır. Bu çalışmada, 1989 Bahar Eylemlerinin çağdaş sınıf teorileri ışığında nasıl anlaşılması gerektiği sorusuna yanıt aranmaktadır. Bu soruya yanıt vermek için Ralf Dahrendorf’un sınıf teorisi ekseninde 1989 Bahar Eylemlerinin ortaya çıkış nedenleri, siyasi ve ideolojik hedefleri, örgütsel yapısı ve toplumsal sonuçları ele alınarak sınıfsal bir çıkarsama ve analiz yapılacaktır.
Keywords : Bahar Eylemleri, Sınıf, Toplumsal Hareketler, Ralf Dahrendorf