ÂŞIKLIK GELENEĞİNDE CİNAS SANATI

Authors : Halit Üneş

Pages : 151-159

View : 70 | Download : 100

Publication Date : 2023-12-21

Article Type : Research

Abstract :Türk şiirinde kafiye başlangıçtan beri sağlam bir yer tutar. Kafiyeler, şiirde ahenk gücünü artırır. Şiirin belleklerde daha kolay kalmasını sağlar. Dizelerin ahenkli bir vurgu ile kesilmesine yardımcı olur. Bütün bu ahenkli durumların yanında kalıcılığı sağlayan en önemli sanat; kafiyelerin içerisinde "cinas” sanatıdır. Cinas, âşıklık geleneğinde ustalık gerektiren bir sanat biçimidir. Âşıklar, cinas yoluyla şiirlerine derinlik katar, dinleyicileri düşündürür ve onların hayal gücünü tetikler. Bu şekilde, âşıklık geleneği hem eğlendirir hem de düşündürür, halkın duygusal ve estetik ihtiyaçlarını karşılar ve aynı zamanda bir kültürel miras olarak önemli bir rol oynar. Bu çalışmada, çeşitli âşıkların eserlerine odaklanarak cinas sanatının incelenmesi ve bu sanata ilgiyi artırma amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, incelenen nazım ve nesirler, ilgili cinas çeşitlerini temsil eden örnekler olarak seçilmiştir. Bu şekilde, belâgatın bir parçası olan bed‘i ilminin \"lafza dayalı süsleme sanatlarından\" biri olan cinas sanatını daha ayrıntılı bir şekilde açıklanması amaçlanmıştır. Yapılan çalışmada âşıkların şiirlerindeki cinas sanatı, şiirlerin derinliğini artırarak, etkileyiciliğini güçlendirmektedir. Ayrıca dinleyicileri düşünmeye sevk eder ve kültürel değerini yükseltir. Âşık şiiri, cinas sanatının katkısıyla sadece estetik bir deneyim sunmakla kalmaz, aynı zamanda insanların duygusal ve düşünsel bağlamda etkilenmelerine olanak tanır.
Keywords : Âşık, gelenek, şiir, kafiye, cinas, halk edebiyatı.