Türk Hukuk Düzeninde Yetki Genişliği İlkesi

Authors : Beytullah Çetin

Pages : 94-112

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2018-08-30

Article Type : Research

Abstract :Merkezi devlet yönetimi uzunca bir tarihi sürecin sonunda gerçekleşmiştir. Merkezi yönetimlerin kurulması ile devlet yapılanması güçlenmiştir. Ancak ülkenin tek merkezden yönetilmesi esasına dayanan merkezi yönetim, yerel bazı ihtiyaçların görülmesi ve merkezi yetkinin taşrada uygulanması sorunları ile karşılaşmıştır. Merkezi yönetimin doğası gereği karşılaştığı sorunların başında, ülkedeki kamusal hizmetlerin hizmet bütünlüğü içerisinde sunulabilmesi sorunu gelmektedir. Merkezi yönetim bu sorunu çözebilmek için üç temel örgütlenme biçiminden faydalanmaktadır. Bunlar "merkezden yönetim”, "yetki genişliği” ve "yerinden yönetim” biçimleridir. Türk hukuk düzeninde merkeziyetçilik anlayışı egemendir. Ancak İdari merkeziyetçilik anlayışı iki yönden yumuşatılmıştır. İlk olarak merkezi yönetimin kuruluşu açısından il temel örgütlenmesinin kurulması ve illerin yetki genişliği ilkesi ile yönetilmesi esasıyla yumuşatılan merkeziyetçilik ikinci olarak yerinden yönetim ilkesi ile yumuşatılmaktadır. Çalışmamızın konusunu yetki genişliği ilkesi oluşturmaktadır. Yetki genişliği hukuk tarihimizde önceki Anayasalarımızda da görülen ve 1982 Anayasasında 126. Maddesi ile düzenlenen, anayasal bir kavramdır. Çalışmamızda öncelikle yetki genişliği açıklanmış ve benzeri olduğu diğer kavramlarla karşılaştırılmıştır. Daha sonra Türk hukuk düzeninde yetki genişliği incelenmiş ve Türk hukuk uygulamasında yetki genişliğinin görünümü değerlendirilmiştir.
Keywords : Merkezi İdare, Taşra Yönetimi, Vali, Yönetimde Bütünlük