HİLMÎ VE CİDÂL-İ ŞÂH ESʻAD BÂ-VEZÎR ADLI MESNEVİSİ

Authors : Ramazan Ekinci

Pages : 1074-1112

Doi:10.7884/teke.490

View : 8 | Download : 9

Publication Date : 2015-10-02

Article Type : Other

Abstract :Yurt dışındaki yazma eser kütüphanelerinde birçok Türkçe elyazması bulunmaktadır. Farklı zamanlarda ülke dışına çıkarılan bu eserlerin katalogları uzun süre evvel hazırlanmış olsa da kataloglardaki eksiklik ve yanlışlar birçok yazmanın gün yüzüne çıkmasına mȃni olmaktadır. Bu çalışmada da yegâne nüshası Almanya Millî Kütüphane Ms. Or. Oct. 3681 numarada kayıtlı, ismi kataloglarda sehven "Bahs u Cedel” olarak bildirilen ve Hilmȋ mahlaslı bir şaire ait olduğu söylenen Cidâl-i Şâh Esʻad bâ-Vezîr adlı mesnevi ele alınacaktır. Metnin müellifinin hangi Hilmî olduğu tartışılacak ve eserdeki ipuçlarından hareketle tespit edilmeye çalışılacaktır. Sanat tarihi açısından da kıymeti haiz bu mesnevide, bağlama uygun olarak yapılmış 6 minyatür bulunmaktadır. Konu itibariyle özgün bir hüviyete sahip eserde, iç içe geçmiş iki hikȃye anlatılmaktadır. Çerçeve hikȃyede Buhara sultanı Şah Esʻad’la vezirinin bir mecliste dünyada "dertsiz/gamsız” insan olup olmaması üzerine münakaşaları, bunun neticesinde "gamsız” insanı bulmak amacıyla yaptıkları seyahat; asıl hikȃyede de bu seyahat esnasında tanıştıkları Şah Bȋ-gam’ın başından geçenler anlatılmıştır. Çalışmada eserin şekil ve muhteva açısından değerlendirmesi yapıldıktan sonra transkripsiyonlu metnine yer verilecektir. Anahtar Sözcükler: Hilmî, Cidâl-i Şâh Esʻad bâ-Vezîr, Mesnevi.
Keywords : Hilmî, Cidâl-i Şâh Esʻad bâ-Vezîr, Masnavi