Hastanelerde Çok Kriterli Karar Verme Uygulamalarının Sistematik Derlemesi

Authors : Elif Erbay, Çağdaş Erkan Akyürek

Pages : 612-645

View : 26 | Download : 20

Publication Date : 2020-08-19

Article Type : Other

Abstract :Bireysel ve örgütsel düzeylerde, karar verme süreçlerinin karmaşıklığının ve beşeri faktörlerden kaynaklı belirsizliklerin etkili bir şekilde yönetilmesinde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri’ne başvurulmaktadır. Çeşitli sektörlerde uygulama alanı bulan bu yöntemlerin sağlık kurumlarında uygulama örnekleri oldukça çeşitlidir. Bu çalışmada, hastanelerde çok kriterli karar verme uygulamalarının hangi konularda, hangi yöntemlerle ve kriterlerle yapıldığının, kriter seçim yönteminin, karar vericilerin dağılımının incelenmes i amaçlanmıştır. PRISMA protokolü kapsamında yürütülen çalışmada, 01.01.2019-31.01.2019 tarihleri arasında 9 farklı veri tabanı taranmış, elde edilen 55 çalışma incelemeye dahil edilmiştir. Hastanelerde Çok Kriterli Karar Verme uygulamaları; kalite ve performans değerlendirme, tıbbi atık yönetimi ve kuruluş yeri seçimi konularında yoğunlaşmış, en çok Analitik Hiyerarşi Prosesi ve TOPSIS yöntemleri tercih edilmiştir. Çalışma başına ortalama yaklaşık 5 kriter kullanılmış, çalışmanın konusuna göre çeşitlenen bu kriterlerin seçiminde çoğunlukla literatür taraması ve uzman görüşleri esas alınmıştır. Karar vericilerin genellikle alanında uzman kişilerden, hekimlerden ve yöneticilerden oluştuğu ve çeşitli paydaşların karar verme süreçlerine dahil edildiği belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarında; üst yönetim desteği, personelin süreçlere entegre edilmesi, karar verme süreçlerine farklı paydaşların dahil edilerek sonuçların iyileştirilmesi hususlarına dikkat çekilmiş, çalışma sonuçlarının politika yapıcılara hizmet sunumunun planlanması ve iyileştirilmesinde önemli bilgiler sunduğu ifade edilmiştir. Sayısal temellere dayandırılarak alınan kararlarda üst yönetim desteği daha kolay sağlandığından, hastanelerde farklı hizmet süreçlerinde daha fazla Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri uygulamalarına başvurulması önerilmektedir. 
Keywords : çok kriterli karar verme, AHP, hastane, sağlık, sistematik derleme