KIBRIS’IN KUZEYİNDE YETERSİZLİKTEN ETKİNLENMİŞ BİREYLERİN EBEVEYNLERİNİN SOSYAL DESTEK DÜZEYLERİNİN FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Authors : Çiğdem Dürüst, Burak Çebi

Pages : 1-31

View : 17 | Download : 6

Publication Date : 2018-11-26

Article Type : Research

Abstract :Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde özel eğitim alanında yapılan araştırmaların çoğunun özel eğitim hizmetleriyle ilişkili olduğu dikkat çeker. Bu durumun KKTC eğitim sisteminde özel eğitime ait politikaların yetersizliğinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Özel eğitim hizmetleri sadece özel eğitime muhtaç olan bireyleri değil, ebeveynleri, öğretmenleri, uzmanları ve devletin işleyişini de kapsayan bir süreçtir. Oysa düşünsel, davranışsal ve duygusal süreçler, etkilenen tüm kesimler tarafından, özellikle de aile tarafından, desteklenmediği müddetçe başarısızlık ortaya çıkabilecektir Bu araştırma, Kıbrıs’ın kuzeyinde, özel eğitim gereksinimi bulunan çocukların ebeveynleri ile gerçekleştirilmiştir. Onların sosyal destek açısından ihtiyaç ve beklentilerinin sağlanıp sağlanmadığı; sağlanıyorsa ne kadar sağlandığı saptanmaya çalışılmıştır. KKTC’de özel eğitim alan bireylerin ebeveynleri ile ilgili daha önce bu kadar katılımcının bulunduğu bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle bu araştırmanın, özel gereksinimli çocuğa sahip ailelerle ilgili gelecekte yapılacak araştırmalara da ışık tutabileceği düşünülmektedir.  Bu çalışmanın ebeveynlerin, özel eğitime muhtaç çocukların ve ailelerin ihtiyaçlarının saptanması için gerekli olduğu düşünülmektedir.  Bireylerin çeşitli ihtiyaçlarına fizyolojik ya da psikolojik olarak etkili karşılık verilebilmesine yardımcı olabilmek çalışmanın nihai amaçlarındandır. Bunu yapabilmek hedef kitlenin iyi tanınması ile mümkündür. Araştırma bu bilinçle gerçekleştirilmiştir. Devlet kurumlarına, özel eğitim kurumlarına ve ilgili çevrelere ışık tutacak kaynaklardan olması hedeflenmektedir. Ayrıca özel eğitime muhtaç çocukları bulunan ebeveynlerin yalnız olmadıklarını hissetmeleri için farklı gelişen bireyleri göz ardı etmeden, yok saymadan ihtiyaçların şekillendirilebiliyor olmasının gerekliliği izlenebilmektedir. Araştırmaya 161 ebeveyn katılmıştır. Bunların en az bir özel gereksinimli çocuğu mevcuttur. Bu ebeveynlerin ihtiyaç duyduğu yardımlardan fiziksel ve maddi olanlara erişebildikleri saptanmıştır. Ruhsal/psikolojik anlamda gerekli desteğe ise erişemedikleri oraya çıkmıştır.İhtiyaç duydukları sosyal desteğin, en çok yakın çevre ve akrabalarından alabildikleri görülmektedir. KKTC’de bu desteği sunabilecek kurumsal yapıların yetersiz olduğu görülmektedir. Bu alanda çalışan devlet kurumlarının azlığına ek olarak sivil toplum kuruluşu, dernek, vakıf gibi örgütlenmelerin de yetersiz ve/veya istenilen seviyeye erişmediği anlaşılabilir. Devletin bu ailelere sosyal destek sağlamak hususunda yetersiz olduğu araştırmanın sonuçları arasındadır. Bu alanda yapılan çalışmaların yetersizliği ve istatistik verilerinin bulunmayışı, etkin ve verimli bir ebeveyn desteğine imkân sağlanamamasının nedenlerinden olabilir. Çalışma 2017 yılı ile 2018 yılının ilk yarısını kapsamaktadır.
Keywords : Aile, Özel eğitim, sosyal destek, yetersizlikten etkilenmiş bireyler