İDEOLOJİ KAVRAMINA MARKSİST VE POST MARKSİST YAKLAŞIMLAR: KARL MARKS, ANTONIO GRAMSCI VE LOUIS ALTHUSSER

Authors : Zeliha Oçak

Pages : 56-74

Doi:10.33464/dorduncukuvvet.480148

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2018-11-30

Article Type : Research

Abstract :İdeoloji sosyal bilimlerde en tartışmalı kavramlardan birisidir. Bunun sebebiyse ideoloji kapsamındaki tanımların mevcut toplumsal koşullar göz önünde bulundurularak bir önceki çalışmaların kritiğinin yapılmasıyla şekillenmiş olmasıdır. İdeoloji bağlamında iletişim çalışmalarının sorunsalı, bireylerin dünyayı nasıl yorumlamaları gerektiğine dair sistematik bilgi sunan ideolojinin kimin çıkarlarına hizmet ettiğidir. Bilginin nasıl sunulduğu, hangi araçlarla sunulduğu, toplumsal etkisi iletişim çalışmalarının odak noktasıdır. İdeoloji konusundaki temel yaklaşımlar bilginin nasıl dağıtıldığı, bilgiyi alan bireylerin koşulları ve düşünüm şekillerindeki dönüşümler konusunda açıklık getirmeye çalışmaktadır. İdeoloji konusunda en kabul gören tanımlardan birisini Karl Marks yapmıştır. Marks’tan sonra Marks’ın araştırmalarının kritiğini yaparak ideoloji ve toplumsal çözümlemeler hakkında görüş geliştiren Antonio Gramsci ve Louis Althusser gibi araştırmacılar Post Marksist olarak tanımlanmaktadır. Marks’ın görüşlerine getirdikleri etkin kritikler dolayısıyla Post-Marksizm’in oluşumunda önemli etkisi olan araştırmacılar olarak işaret edilmektedir. Çalışma kapsamında Marksistlerin ve Post-Marksistlerin ideoloji kavramına yaklaşımları karşılaştırılmalı incelenecektir. İdeoloji kavramı bağlamında iki yaklaşımın metodolojik yaklaşımı, gerçeklik, tikel koşullar, çatışma ve dönüşüm konusunularına yaklaşımları araştırılacaktır. 
Keywords : İdeoloji, Marks, Gramsci, Althusser, Post-Marksizm